ابوالعاص بن منبه اصلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوالعاص بن‌مُنَبِّه:ابوالعاص (عاص) بن منبه‌بن الحجاج بن‌عامر
او پیش از هجرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)، اسلام را پذیرفت؛ امّا به جهت دنیاگرایی، از مهاجرت با ایشان خودداری کرد
. برخی گفته‌اند:ابوالعاص هنگام هجرت مسلمانان، به‌وسیله بستگان و قبیله‌اش محبوس، و از مهاجرت منع شد.
قبل از آغاز جنگ بدر و در پی اخطار سران قریش که هرکس در جنگ با مسلمانان شرکت نکند، خانه‌اش ویران و اموالش مصادره می‌شود،
با کراهت
و از روی تقیّه
با آنان همراه شد. گفته‌اند:چون سپاه اسلام را ضعیف دید، در حقانیت اسلام تردید کرد؛
بدین ترتیب از اسلام برگشت و در حال ارتداد•، در جنگ بدر• با شمشیری به نام ذوالفقار، رو در روی علی (علیه‌السلام) ایستاد و به‌دست ایشان کشته شد.
سپس پیامبراکرم، آن شمشیر را به امام علی بخشید.
بر پایه نقل طبری، ابوالعاص از‌جمله منافقان بیماردلی بود که می‌گفت:«غَرَّ هؤلاءِ دینُهُم؛ ایشان، (=مؤمنان) را دینشان فریفته است».
خداوند در نکوهش وی و گروه هم‌کیش او می‌فرماید:«اِنَّ الَّذینَ تَوَفّهُمُ المَلئِکَةُ ظالِمی اَنفُسِهِم قالوا فیمَ کُنتُم قالوا کُنّا مُستَضعَفینَ فِی الاَرضِ قالوا اَلَم تَکُن اَرضُ اللّهِ وسِعَةً فَتُهاجِروا فیها فَاُولئِکَ مَأوهُم جَهَنَّمُ وساءَت مَصیرا= کسانی‌که بر خویشتن ستم‌کار بوده‌اند، (وقتی) فرشتگان• جانشان را می‌گیرند، می‌گویند:«در چه (حال) بودید؟» پاسخ می‌دهند:«ما در زمین از مستضعفان بودیم.» می‌گویند:«مگر‌زمین خدا وسیع نبود تا در آن مهاجرت کنید؟» پس آنان جای‌گاهشان (دوزخ) است، و دوزخ بد سرانجامی است».
از زمان و مکان ولادت و زندگی اجتماعی و احوال شخصی ابن‌منبه جز موارد مذکور، مطلبی در تاریخ نقل نشده است. وی با دیگر مشرکان کشته شده در جنگ بدر، در چاه بدر مدفون شد.
البدایة والنهایه؛ تفسیر مبهمات القرآن؛ جامع‌البیان عن‌تأویل آی القرآن؛ الدرالمنثور فی التفسیر بالمأثور؛ السیرة النبویه، ابن‌هشام؛ مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن؛ المنمق فی اخبار قریش.
دائرة المعارف قران کریم، مقاله ابوالعاص بن منبه.
