• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوامامه زیاد بن سلیمان اعجم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوامامه زیاد بن سلیمان عبدی یمانی اعجم (م حدود ۱۰۰ هـ)، از شاعران فصیح دولت اموی بوده و بیشتر اشعارش در مدح امرا و سلاطین بود. وی در فتح اصطخر شرکت داشته است.


ابوامامه زیاد بن سلیمان عبدی یمانی اعجم، از موالی عبدالقیس بود.
[۱] ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۴۲۱.    
در اصفهان به دنیا آمد و در همان‌جا نشو و نما یافت. سپس به خراسان منتقل گردید
[۲] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۵، ص۲۵۵.    
و در همان‌جا مقیم شد.
[۳] صفی‌الدين خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهيب تهذیب الکمال، ج۳، ص۳۷۱.
[۴] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۱۸۸.    

او یکی از شعرای دولت اموی
[۵] بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۱۰، ص۷.    
و شاعری زبردست
[۶] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۵، ص۲۵۵.    
و فصیح بود و چون در زبانش لکنت بوده، به او اعجم لقب داده‌اند.
[۷] ابن‌منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۹، ص۶۷.    
او ابوموسی اشعری و عثمان بن ابی‌العاص را ملاقات و از آنها روایت کرده، و با آنها در فتح اصطخر شرکت نمود
[۸] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۹، ص۱۴۶.    
[۹] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۴، ص۱۶۴.    
و مدت زیادی در آنجا ساکن شد.
[۱۰] جمحی، محمد بن سلّام، طبقات فحول الشعراء، ج۲، ص۶۹۳.    

افرادی چون طاووس و هشام بن قحذم از او روایت نقل می‌کردند.
[۱۱] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۹۷.    

وی معاصر شاعر معروف فرزدق
[۱۲] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۳، ص۱۳۲۹.    
و مهلّب بن ابی‌صفره بود
[۱۳] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۵، ص۲۵۵.    
و بیشتر اشعارش در مدح امرا و سلاطین زمان خویش بود. او در هجو بخیلان نیز شعر می‌سرود.
[۱۴] زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۵۴.    
ایشان بر عبدالله بن جعفر وارد شد و با عبدالله قصه‌هایی دارد.
[۱۵] صفی‌الدين خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهيب تهذیب الکمال، ج۳، ص۳۷۰.


سرانجام در حدود ۱۰۰ هـ در قیروان خراسان درگذشت.
[۱۶] زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۵۴.    
در تاریخ وفاتش اختلاف است.
[۱۷] ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۲، ص۱۶.    
[۱۸] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۸، ص۱۱۴۹۸.


اثر بر جای مانده از وی دیوان می‌باشد.
[۱۹] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۹۱.    


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۲۰] مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۴۱۲.    
[۲۱] ابن‌معتز، عبدالله بن محمد، طبقات الشعراء، ص۱۴۷.    
[۲۲] جاحظ، عمرو بن بحر، البیان و التبیین، ج۱، ص۷۸.    
[۲۳] اعلمی‌ حا‌ئری، محمدحسین‌، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۰، ص۲۲۴.
[۲۴] ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۴، ص۲۵۴.



۱. ↑ ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۴۲۱.    
۲. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۵، ص۲۵۵.    
۳. ↑ صفی‌الدين خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهيب تهذیب الکمال، ج۳، ص۳۷۱.
۴. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۱۸۸.    
۵. ↑ بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۱۰، ص۷.    
۶. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۵، ص۲۵۵.    
۷. ↑ ابن‌منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۹، ص۶۷.    
۸. ↑ ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۹، ص۱۴۶.    
۹. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۴، ص۱۶۴.    
۱۰. ↑ جمحی، محمد بن سلّام، طبقات فحول الشعراء، ج۲، ص۶۹۳.    
۱۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۹۷.    
۱۲. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۳، ص۱۳۲۹.    
۱۳. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۵، ص۲۵۵.    
۱۴. ↑ زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۵۴.    
۱۵. ↑ صفی‌الدين خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهيب تهذیب الکمال، ج۳، ص۳۷۰.
۱۶. ↑ زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۵۴.    
۱۷. ↑ ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۲، ص۱۶.    
۱۸. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۸، ص۱۱۴۹۸.
۱۹. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۹۱.    
۲۰. ↑ مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۴۱۲.    
۲۱. ↑ ابن‌معتز، عبدالله بن محمد، طبقات الشعراء، ص۱۴۷.    
۲۲. ↑ جاحظ، عمرو بن بحر، البیان و التبیین، ج۱، ص۷۸.    
۲۳. ↑ اعلمی‌ حا‌ئری، محمدحسین‌، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۰، ص۲۲۴.
۲۴. ↑ ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۴، ص۲۵۴.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۴۷، برگرفته از مقاله «ابوامامه زیاد بن سلیمان عبدی یمانی اعجم».



جعبه ابزار