ابوبحر احنف بن قیس سعدی تمیمی بصری اصفهانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوبحر احنف بن قیس بن معاویه تمیمی سعدی بصری (۳ ق. هـ ـ ۶۷ هـ)، از
تابعین و
صحابی پیامبر،
امام علی و
امام حسن (علیهما‌السّلام) و از راویان
امیرالمومنین (علیه‌السّلام) بود. او از فرماندهان لشکر حضرت علی (علیه‌السّلام) در
جنگ صفین بوده و در فتح
خراسان،
نهاوند و
کاشان حضور داشته است.
ابوبحر احنف بن قیس بن معاویه بن حصین بن حفص تمیمی سعدی بصری، اسامی مختلفی مانند ضحاک، احمد،
صخر،
حارث، حصن
و حصین برای او آورده‌اند.
وی ساکن
بصره بود.
او از بزرگان شهر
و قبیله خود،
تمیم یا
بنی‌سعد به شمار می‌رفت.
وی عصر
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را درک کرد
و
اسلام آورد، ولی توفیق شرفیابی خدمت آن حضرت را پیدا نکرد.
او از تابعین
و صحابی پیامبر، امیرمؤمنان علی و امام حسن (علیهما‌السّلام) بود.
احنف چون پاهای کجی داشت، به این نام خوانده شد.
فردی زشت‌روی، کوتاه‌قد، کوسه و یک‌چشم یا نابینا بود. در بردباری ضرب‌المثل
و نیز فردی دانا و زیرک،
فصیح، سخن‌آور و مورد اعتماد بود.
احنف بن قیس، سه سال پیش از هجرت متولد شد.
احنف بن قیس از امام علی (علیه‌السّلام)،
ابوذر،
عروة بن زبیر و
عمر روایت کرده، چنان‌که
حسن بصری،
طلق بن حبیب و
ابوعلاء بن شخیر از وی روایت کرده‌اند.
احنف بن قیس در فتح خراسان، نهاوند تیمره
و کاشان حضور داشت،
همچنین در جنگ صفین و
نهروان شرکت کرد
که از فرماندهان لشکر حضرت علی (علیه‌السّلام) در جنگ صفین بود،
ولی در
جنگ جمل و
واقعه کربلا حاضر نشد.
از آثار احنف بن قیس دیوان شعر می‌باشد.
سرانجام احنف بن قیس در هفتاد سالگی
و در سال ۶۷ در بصره
یا
کوفه درگذشت.
مصعب بن زبیر بر او نماز گزارد و بدون ردا در تشییع پیکر او شرکت جست
و در ثویه،
مکانی نزدیک کوفه
یا کوفه دفن شد.
مرگ او را در سال ۷۱
یا ۷۲ هـ
هم آورده‌اند.
برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
۱:۵۰.
پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۱۶۰، برگرفته از مقاله «ابوبحر احنف بن قیس تمیمی».
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۱، ص۵۰۷.
