• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوعثمان سعید بن حمید بغدادی کاتب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوعثمان سعید بن حمید بغدادی کاتب (م حدود ۲۵۰ هـ)، از شاعران و کاتبان قرن سوم هجری قمری و رئیس دیوان رسائل در دربار مستعین عباسی بود. ابوعثمان ناصبی‌مذهب بود.


ابوعثمان سعید بن حمید بن سعید بغدادی کاتب، خاندان وی اصالتاً اهل نهروان و جزو اشراف و دهاقین به شمار می‌آمدند، اما خودش در بغداد به دنیا آمد و زندگی خویش را در آن شهر و سامرا سپری کرد.
او مردی کاتب و شاعر بود که اشعاری زیبا و بسیار سلیس و روان می‌سرود،
[۱] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۸، ص۳۵۹.    
[۲] بکری، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۱۶۱.    
اما در اشعارش از سروده‌های دیگران استفاده می‌کرد و سرقت ادبی می‌نمود.
[۳] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۵، ص۱۳۳.    

او حکایات بسیاری با شاعره معاصر خویش، فضل شاعره داشت و معشوقه‌اش به حساب می‌آمد و برخلاف معشوقه‌اش، در مذهب اهل‌بیت انحراف داشته و فردی ناصبی بود.
[۴] ابن‌شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۱۸۵.    
وی به دربار مستعین عباسی (خلافت ۲۴۸-۲۵۲ هـ) راه یافت و به سمت ریاست دیوان رسائل برگزیده شد و در حدود ۲۵۰ هـ از دنیا رفت.
[۵] زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۹۳.    
[۶] طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۹، ص۲۶۴.    


آثار ابوعثمان عبارت‌اند از: دیوان رسائل دیوان اشعار و کتاب فضل العجم علی العرب و افتخارها.
[۷] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۵۶.    
[۸] ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۸۰.    
[۹] بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۳۸۸.    


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۱۰] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۴، ص۱۶۸.
[۱۱] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۸، ص۱۲۰۴۳.
[۱۲] مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۲، ص۵۲۴.

۱. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۸، ص۳۵۹.    
۲. ↑ بکری، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۱۶۱.    
۳. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۵، ص۱۳۳.    
۴. ↑ ابن‌شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۱۸۵.    
۵. ↑ زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۹۳.    
۶. ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۹، ص۲۶۴.    
۷. ↑ ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۵۶.    
۸. ↑ ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۸۰.    
۹. ↑ بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۳۸۸.    
۱۰. ↑ سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۴، ص۱۶۸.
۱۱. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۸، ص۱۲۰۴۳.
۱۲. ↑ مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۲، ص۵۲۴.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۶۵، برگرفته از مقاله «ابوعثمان سعید بن حمید بغدادی کاتب».



جعبه ابزار