• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ادیب تهرانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ادیب تهرانی adīb-e tehrānī، میرزا محمدعلی (۱۲۶۴-۱۳۲۷ ش/ ۱۸۸۵- ۱۹۴۸ م)، عالم دینی، ادیب و مدرس.



ادیب در تهران زاده شد. پدرش میرزا محمدتقی حکیم‌باشی تهرانی از حکما و مشاهیر زمان خود و ملقب‌به اختر‌السلطنه بود.
[۱] آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة (قرن ۱۴)، ص۱۳۵۷، نجف، ۱۳۷۵ ق/ ۱۹۶۸ م.
[۲] شریف ‌رازی، محمد، آثار الحجة، ج۲، ص۲۲۷، قم، ۱۳۷۳ ق.



ادیب پس از طی مقدمات، نزد میرزا کوچک ساوجی و برادرش شیخ آقا‌بزرگ محمدحسن ساوجی به تحصیل ادبیات پرداخت. مدتی نیز در تهران از محضر شیخ عبدالحسین رشتی بهره برد. سپس به اراک رفت و نزد شیخ عبدالکریم حائری یزدی شاگردی کرد. پس از مهاجرت آیت‌الله حائری به قم، ادیب نیز در قم به حلقۀ درس استاد پیوست. او هم‌زمان با استفاده از محضر آیت‌الله حائری، به تدریس ادبیات و سطوح فقه و اصول در قم می‌پرداخت. شیخ یحیى عبادی طالقانی و شیخ محسن طاهری قمی از جملۀ شاگردان او در قم بودند.
[۳] شریف ‌رازی، گنـجیـنـۀ دانـشـمنـدان، ج۲، ص۶۲و ج۴، ص۵۰۸و ۶۸۱، تهـران، ۱۳۵۲ ش.
[۴] شریف ‌رازی، محمد، آثار الحجة، ج۲، ص۲۲۷، قم، ۱۳۷۳ ق.

ادیب در ۱۳۲۳ ش، به تهران بازگشت و عهده‌دار وظایف شرعی شد.
[۵] شریف ‌رازی، گنـجیـنـۀ دانـشـمنـدان، ج۲، ص۶۲و ج۴، ص۵۰۸و ۶۸۱، تهـران، ۱۳۵۲ ش.
آقا‌بزرگ تهرانی او را از مردان فاضل و با‌کمال و از زهاد متقی و باورع و از ادبای برجسته در روزگار خود معرفی کرده است.
[۶] شریف ‌رازی، گنـجیـنـۀ دانـشـمنـدان، ج۲، ص۶۲و ج۴، ص۵۰۸و ۶۸۱، تهـران، ۱۳۵۲ ش.



از آثار او می‌توان به صراف ‌الصرف در علم صرف، و تعلیقه بر مغنی ‌اللبیب اشاره کرد.
[۷] شریف ‌رازی، گنـجیـنـۀ دانـشـمنـدان، ج۲، ص۲۲۸، تهـران، ۱۳۵۲ ش.



ادیب در ۲۱ مهر ۱۳۲۷، در ۶۳‌سالگی در تهران درگذشت و پیکرش در قم در مقبرۀ حاج علی‌نقی کاشانی در قبرستان شیخان دفن شد.
[۸] آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة (قرن ۱۴)، ص۱۳۵۷، نجف، ۱۳۷۵ ق/ ۱۹۶۸ م.
قس: شریف، همانجا، که فوت او را در ۱۳۲۹ ش/ ۱۳۶۹ ق، ذکر کرده است).


۱. آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة (قرن ۱۴)، ص۱۳۵۷، نجف، ۱۳۷۵ ق/ ۱۹۶۸ م.
۲. شریف ‌رازی، محمد، آثار الحجة، ج۲، ص۲۲۷، قم، ۱۳۷۳ ق.
۳. شریف ‌رازی، گنـجیـنـۀ دانـشـمنـدان، ج۲، ص۶۲و ج۴، ص۵۰۸و ۶۸۱، تهـران، ۱۳۵۲ ش.
۴. شریف ‌رازی، محمد، آثار الحجة، ج۲، ص۲۲۷، قم، ۱۳۷۳ ق.
۵. شریف ‌رازی، گنـجیـنـۀ دانـشـمنـدان، ج۲، ص۶۲و ج۴، ص۵۰۸و ۶۸۱، تهـران، ۱۳۵۲ ش.
۶. شریف ‌رازی، گنـجیـنـۀ دانـشـمنـدان، ج۲، ص۶۲و ج۴، ص۵۰۸و ۶۸۱، تهـران، ۱۳۵۲ ش.
۷. شریف ‌رازی، گنـجیـنـۀ دانـشـمنـدان، ج۲، ص۲۲۸، تهـران، ۱۳۵۲ ش.
۸. آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة (قرن ۱۴)، ص۱۳۵۷، نجف، ۱۳۷۵ ق/ ۱۹۶۸ م.



احمدیان، مینا، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «ادیب تهرانی»، ص۶۸.    






جعبه ابزار