استان تهران
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
استان تهران حدود ۱۸۸۱۴ کیلومتر مربع وسعت دارد. مرکز آن و به علاوه پایتخت
ایران، شهر
تهران است. استان تهران در جنوب شرقی مرکز
رشته کوه‌های البرز که در شمال
ایران از
آذربایجان تا
خراسان با جهت‌غربی- شرقی کشیده شده، قرار دارد.
رشته کوه‌های البرز به سه دیواره تقسیم می‌شود:
۱. دیواره شمالی: ارتفاعات محدودی از این دیواره در استان تهران و بقیه آن در
استان مازندران قرار دارد.
۲. دیواره میانی: حد شمالی استان را تشکیل می‌دهد و مرتفع ترین قسمت رشته کوه‌های البرز مرکزی است.
کوه دماوند و قله آن به ارتفاع ۵۶۷۱ متر در این قسمت قرار دارد.
قله دماوند نهمین قله مرتفع دنیا به شمار می‌رود.
۳ -دیواره جنوبی: سومین بخش از ارتفاعات مرکزی است که رودخانه‌های جاجرود و کرج آن را بریده و به سه قسمت جدا از هم تقسیم نموده است. این سه قسمت عبارتند از:
- کوه‌های لواسانات که بین دره‌های رود دماوند و جاجرود قرار دارند و در شمال به دره «
رود لار» محدودند. دنباله این کوه‌ها در شرق جاده آب علی به نام قره داغ و
دماوند تا دره حبله رود امتداد یافته‌اند.
- کوه‌های
شمیرانات که بین سرچشمه های
جاجرود و
کرج قرار دارند و بلندترین نقطه آنها قله توچال با ارتفاع ۳۹۴۳ متر است.
- کوه‌های کهار که از غرب دره
رودخانه کرج شروع شده و در جنوب
طالقان رود به موازات آن ادامه دارند.
استان تهران را می‌توان به سه بخش اقلیمی زیر تقسیم کرد:
بر دامنه‌های جنوبی، بلندی‌های البرز مرکزی، در ارتفاعی بالای ۳۰۰۰ متر قرار گرفته و آب و هوایی مرطوب و نیمه‌مرطوب و
سردسیر با زمستان‌های بسیار سرد و طولانی دارد. بارزترین نقاط این اقلیم،
دماوند و
توچال است. اقلیم کوهپایه: این اقلیم در ارتفاع دو تا سه هزار متری از سطح دریا قرار گرفته و دارای آب و هوایی نیمه مرطوب و
سردسیر و زمستان‌هایی به نسبت طولانی است. آب‌علی، فیروزکوه، دماوند، گلندوک، سد امیرکبیر و دره طالقان در این اقلیم قرار دارند.
با زمستان‌های کوتاه و تابستان‌های گرم، در ارتفاعات کمتر از ۲۰۰۰ متر واقع شده است. هر چه ارتفاع کاهش می‌یابد، خشکی محیط بیشتر می‌شود.
ورامین،
شهریار و جنوب شهرستان
کرج در این اقلیم قرار گرفته‌اند. هوای
تهران در مناطق کوهستانی دارای آب و هوای معتدل و در دشت، نیمه‌بیابانی است.
تهران در مرز شرایط جوی بری و اقیانوسی قرار گرفته و تمایل آن به موقعیت بری بیشتر از وضعیت اقیانوسی است. جمعیت این استان در سال ۱۳۸۵، ۱۳،۲۸۱،۸۵۸ نفر بوده‌است.
موسسه مطالعات ایران و اوراسیا
