• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اشباه و نظائر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


همانندها در حکم یا موضوع را اشباه و نظائر گویند.



اشباه و نظایر عبارتند از موضوعات مختلف که در یک حکم مشترکند و یا‌ احکام مختلف که به یک موضوع تعلّق دارند.
[۱] مسائل العویص، ص۳.    



از آن به «استیناس» نیز تعبیر می‌شود.


استدلال به اشباه و نظایر برای اثبات حکم به صرف شباهت و همانندی، قیاس و از نظر فقهای امامیه باطل است، لیکن فقها جهت بهتر فهمیدن حکم از دلیل و نزدیک شدن ذهن به واقع، از آن در فقه استدلالی بسیار بهره گرفته‌اند.
[۲] الحدائق الناضرة ج۷، ص۲۳۷.    
[۳] جواهر الکلام ج۴، ص۳۴۳.    



برخی فقیهان کتابی مستقل در موضوع اشباه و نظایر تدوین کرده‌اند مانند «نزهة الناظر فی الجمع بین الاشباه و النظائر» تألیف یحیی بن سعید حلی (متوفای ۶۸۹ ه‍. ق).

 
۱. ↑ مسائل العویص، ص۳.    
۲. ↑ الحدائق الناضرة ج۷، ص۲۳۷.    
۳. ↑ جواهر الکلام ج۴، ص۳۴۳.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۵۲۸.    




جعبه ابزار