• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امام زاده شاهزاده حسین

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



شاهزاده حسین، امامزاده emām-zāde šāh-zāde hoseyn ، زیارتگاهی در مرکز بافت قدیم آبادی امامۀ بالا.




نسب امامزاده شاهزاده حسین براساس شجره‌نامۀ موجود در حرم او، به امام موسى کاظم (ع) بازمی‌گردد.


بقعـۀ ایـن امـامـزاده بـا مساحتـی حـدود ۵۰ مـ۲ در ۱۵ کیلومتری فشم، و در محیطی کوهستانی واقع شده است.
[۱] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۶۲، تهران، ۱۳۸۴ ش.
نمونه سفال‌های یافت‌شده از سطح آبادی و اطراف امامزاده نشان‌دهندۀ آن است که بنای اولیۀ این بقعه متعلق به سده‌های ۸ و ۹ ق است.
[۲] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۳۲۸، تهران، ۱۳۸۲ ش.



به گزارش عارف‌ افندی، بقعۀ امامزاده شاهزاده حسین به دستور ‌انیس‌ الدوله، از همسران ناصرالدین‌ شاه و اهل آبادی امامه، با گچ و آجر سفید بنا شده بود،
[۳] عارف‌ افندی، «وضع ‌طبوگرافی قریۀ امامه»، کراسۀ ‌المعی، به‌کوشش غلامحسین افضل‌الملک، نسخۀ خطی موجود در کتابخانۀ مجلس شورا، ص۱۱۳۱، شم‌ ۲۲۱‘۱۸.
اما به‌نوشتۀ اعتمادالسلطنه، بقعه و گنبد این امامزاده به ‌دستور ‌انیس‌الدوله مرمت و بازسازی شـده است.
[۴] اعتمادالسلطنه، محمدحسن، روزنامۀ خاطرات، به‌کوشش ایرج افشار، ص۱۲۵-۱۲۶، تهران، ۱۳۴۵ ش.
[۵] اعتمادالسلطنه، محمدحسن، خیرات حسان (ترجمۀ مشاهیرالنساء محمود ذهنی)، ج۱، ص۶۹-۶۸ تهران، ۱۳۰۴ ق.

با توجه به کتیبۀ نصب‌شده بر روی بنا و نیز اظهارات اهالی، بنای قدیمی امامزاده شاهزاده حسین در ۱۳۲۸ ش تخریب، و به جای آن ساختمانی جدید توسط سرهنگ سید حسین یمنی بنا شد. البته نمای سنگ بدنۀ خارجی بنا از تعمیرات انجام‌گرفته در ۱۳۷۹ و ۱۳۸۰ ش است.
[۶] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، تهران، ۱۳۸۴ ش.
[۷] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۳۲۸، تهران، ۱۳۸۲ ش.



بنای امامزاده شاهزاده حسین مشتمل بر صحنی در شمال، و ایوانی در جنوب است. صحن امامزاده پلانی چلیپایی دارد که از تقاطع دو مستطیل حاصل شده، و ۴ طاق‌نما را به وجود آورده است. گنبد این امامزاده از داخل عرقچین، و قوس طاق‌نماهای آن جناغی است. ازارۀ بنا تا ارتفاع حدود ۱۲۰ سانتی‌متر از سنگ مرمر خاکستری است، و سطوح بالاتر هم با گچ اندود شده است؛ کف امامزاده نیز با موزاییک فرش شده است. در داخل صحن امامزاده، ضریحی چوبی به ابعاد ۵ / ۱ × ۵ / ۲ متر وجود دارد که با رنگ سفید تزیین شده است و دارای قدمت چندانی نیست.
[۸] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، تهران، ۱۳۸۴ ش.
[۹] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۳۲۸، تهران، ۱۳۸۲ ش.

سنگ و ملاط گچ از مصالح سنتی، و آجر و سیمان از مصالح الحاقی به کار رفته در این بنا به ‌شمار می‌آیند و تمام سطوح خارجی آن نیز با سنگ ‌مرمر پوشانده شده است. ایوان این بنا نیز دارای ۴ ستون است که با سنگ ‌مرمر سفید و نوعی سنگ قرمز تزیین شد‌ه‌اند. بنای امامزاده شاهزاده حسین در مهر ۱۳۸۲، در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
[۱۰] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۳۲۸-۳۲۹، تهران، ۱۳۸۲ ش.



۱. سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۶۲، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۲. پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۳۲۸، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۳. عارف‌ افندی، «وضع ‌طبوگرافی قریۀ امامه»، کراسۀ ‌المعی، به‌کوشش غلامحسین افضل‌الملک، نسخۀ خطی موجود در کتابخانۀ مجلس شورا، ص۱۱۳۱، شم‌ ۲۲۱‘۱۸.
۴. اعتمادالسلطنه، محمدحسن، روزنامۀ خاطرات، به‌کوشش ایرج افشار، ص۱۲۵-۱۲۶، تهران، ۱۳۴۵ ش.
۵. اعتمادالسلطنه، محمدحسن، خیرات حسان (ترجمۀ مشاهیرالنساء محمود ذهنی)، ج۱، ص۶۹-۶۸ تهران، ۱۳۰۴ ق.
۶. سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۷. پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۳۲۸، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۸. سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۹. پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۳۲۸، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۱۰. پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۳۲۸-۳۲۹، تهران، ۱۳۸۲ ش.



موسوی‌زاده، حسن، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «امام زاده شاهزاده حسین»، ص۱۰۷۸.    






جعبه ابزار