• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ایم - به فتح الف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ایم (به فتح الف و سکون یاء) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای فردی که هنوز ازدواج نکرده ـ یعنی مرد و زن بدون همسر ـ می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) در بیانی که اهل عراق را سرزنش می‌کند از این واژه استفاده نموده است.



اَیْم (به فتح الف و سکون یاء) به معنای بی‌شوهر یا بی‌زن ماندن می‌باشد. لذا در لغت آمده است: «آمت المرئة من زوجها تئیم: فقدته و کد الرّجل من زوجه»


امام (صلوات‌اللّه‌علیه) در ملامت و سرزنش اهل عراق فرموده است: «اما بعد یا اهل العراق فانّما انتم کالمراة الحامل حملت فلمّا اتمّت املصت و مات قیمّها و طال تایمها و ورثها ابعدها ...؛ ‌ای اهل عراق شما مانند زن حامله‌ای هستید چون حملش را به وقت زائیدن رسانیدن، آن‌را سقط کرد، از آن طرف او مرد، بی‌شوهر بودن او طول کشید و اشخاص دور از شوهرش ارث بردند.»
محمد عبده می‌نویسد: منظور امام از این جمله آن است که شما در صفین نزدیک به پیروزی بودید ولی فرصت را از دست دادید، و گردن به حکمیت دادید، که نتیجه‌ی تلاش‌ها را معاویه برد.
• «تایم» از باب تفعّل است.


از این ماده فقط پنج مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. ابن منظور، لسان العرب، ج۱۲، ص۳۹.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۰، خطبه۷۱.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۰، خطبه۱۰۴.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۰، خطبه۱۰۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اَید»، ص۱۰۶.    






جعبه ابزار