باجور
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
باجَوْر، منطقه‌ای کوهستانی در ناحیه
دیر و
سوات و
چترال در
ولایت پیشاور در
پاکستان می‌باشد.
از شمال به دیر، از مشرق به دیر و سوات، از جنوب شرقی و جنوب به اُتْمان خیل و سرزمین قبیله مَمُند و از مغرب به افغانستان محدود است. مساحت آن حدود ۹۰۰، ۱۲ کیلومتر مربع است و پنج دره متقاطع ـ چهارمُنگ، بابوکَرَه، وَتَلای، رود، سورکَمَر ـ در آن وجود دارد. در این منطقه تا به حال سرشماری به عمل نیامده است، ولی جمعیت آن را حدود ۰۰۰، ۱۰۰ نفر تخمین زده‌اند.
باجور موطن پتهان‌های تَرکَنْری است که خود را با یوسف زای‌ها از یک تیره می‌دانند، و به چهار گروه تقسیم می‌شوند: اسماعیل زای، عیسی زای، سَلرزای، ممند. سلرزای‌ها و ممندها در آن سوی مرز افغانستان و در خطّ مرزی دیورند نیز زندگی می‌کنند.
مردم باجور مانند ساکنان ناحیه دیر
مسلمانِ سنّیِ
حنفی مذهب‌اند وبه شدت تحت تأثیر رهبران دینی خود هستند. خانِ نواگای ادعا می‌کند که ریاست موروثی کلیه قبایل باجوری به او تعلق دارد. تاریخ این منطقه با تاریخ مناطق دیر و سوات پیوستگی کامل دارد. قلعه باجور در ۹۲۵/۱۵۱۹ به دست بابُر گشوده شد. یوسف زای‌ها در ۹۹۴/۱۵۸۵ نیروهای اکبرشاه را در هم شکستند، و در زمان اورنگ زیب، پی درپی به برج‌های دیده بانی مرزی سرزمین مغول حمله می‌کردند. یوسف زای‌ها در جنگ امبیله در ۱۲۸۰/۱۸۳۶ و در زد و خوردهای مرزیِ ۱۳۱۵/۱۸۹۷ با انگلیسی‌ها جنگیدند.
(۱) Babur Timuri, Emperor of India, Ba ¦ bur- na ¦ ma , tr by Annette Susannah Beveridge, New Delhi ۱۹۷۹.
) / د اسلام /کالین ـ دیویس (
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «باجور»، شماره۸۲.
