• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بارانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بارانی، نام دیگر طایفه قراقوینلو (حک: ۷۷۷ـ۸۷۲، در بخش‌هایی از ایران و بین‌النهرین) که در متون قدیم فارسی و ترکی به صورت بارانلو و بارنی و برانی هم آمده است.





۱.۱ - اولین ذکر


از مجموعه اطلاعات موجود چنین برمی‌آید که این نام را نخستین بار ابوبکر طهرانی ، مورخ معاصرِ شاهرخ تیموری (اواسط قرن نهم)، در کتاب دیاربکریه
[۱] ابوبکر طهرانی، کتاب دیاربکریه، ج۱، ص۳۱، چاپ نجاتی لُوغال و فاروق سُومرِ، آنکارا ۱۹۶۲.
ذکر کرده است.

۱.۲ - ذکر عبداللطیف قزوینی


یحیی بن عبداللطیف قزوینی (۸۸۵ ـ ۹۶۰) نیز نام بارانی را به کار برده است.
[۲] یحیی بن عبداللطیف قزوینی، لب التواریخ، ج۱، ص۳۴۶، تهران ۱۳۶۳ ش.


۱.۳ - ذکر حسن روملو


حسن بیگ روملو (۹۳۸ـ ۹۸۵؟) از یکی از فرزندان میرزا جهانشاه ، موسوم به سلطان حسین ، با نام سلطان حسین بارانی یاد کرده است.
[۳] حسن روملو، احسن التواریخ، ج۱، ص۴۸ ـ ۵۱، چاپ عبدالحسین نوایی، تهران ۱۳۵۷ ش.




درباره منشأ و معنای اصلی کلمه بارانی و این‌که چرا طایفه قراقوینلو این نام را بر خود نهاده‌اند اطلاع قطعی در دست نیست.

۲.۱ - اسم محل


به گفته مینورسکی و رابینو و بعضی از محققان دیگر، بارانی منسوب به باران و باران اسم محل است.

۲.۲ - قوچ


به نظر فاروق سُومِر ، مورخ معاصر ترکیه، و عده‌ای دیگر، بارانی منسوب به باران است و در ترکی قدیم باران به معنای قوچ بوده است.



قراقوینلوها به قوین (قوچ) بسیار اهمیت می‌داده و به جای سنگ گور ، مجسمه قوچ را روی گورهای خود می‌گذاشته‌اند و در اصل نام خود آن‌ها نیز به همین حیوان منتسب بوده است.



سکه‌ای متعلق به دوره ایلکانیان (حک: اواسط قرن هشتم تا اوایل قرن نهم) به دست آمده که عبارت « شهر باران » بر آن نقش شده و احتمالاً این شهر در آناطولی قرار داشته است.
امروز نام دو روستا در ترکیه باران است.



(۱) حسن روملو، احسن التواریخ، چاپ عبدالحسین نوایی، تهران ۱۳۵۷ ش.
(۲) ابوبکر طهرانی، کتاب دیاربکریه، چاپ نجاتی لُوغال و فاروق سُومرِ، آنکارا ۱۹۶۲.
(۳) یحیی بن عبداللطیف قزوینی، لب التواریخ، تهران ۱۳۶۳ ش.


 
۱. ابوبکر طهرانی، کتاب دیاربکریه، ج۱، ص۳۱، چاپ نجاتی لُوغال و فاروق سُومرِ، آنکارا ۱۹۶۲.
۲. یحیی بن عبداللطیف قزوینی، لب التواریخ، ج۱، ص۳۴۶، تهران ۱۳۶۳ ش.
۳. حسن روملو، احسن التواریخ، ج۱، ص۴۸ ـ ۵۱، چاپ عبدالحسین نوایی، تهران ۱۳۵۷ ش.




دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بارانی»، شماره۱۳۸.    



جعبه ابزار