بدریه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَدریّه (۱)، از
پولهای رایج
عباسیان است.
بدریه منسوب به بدره به معنی هَمیانی از پوست بزغاله از
شیر گرفته است که در آن یکهزار یا هفتهزار یا ده هزار درهم میگذاردند.
این کیسه چهارگوش مستطیل شکل را از تیماج یا پِلاس یا هر نوع
چرم دیگر میساختند و
سکههای رایج زمان را در آن میریختند.
ازینرو کیسههای ده هزار دیناری را «بَدْرالدَّنانیر» می گفتند که با
تومان مغولی، به معنی ده هزار، معادل بوده است.
شهرت این نقود به بدریه بیشتر از آن جهت بوده که اعراب بجای استفاده از صندوق برای نگهداری نقود از کیسه (بدره) استفاده میکردند.
از پولهای رایجتر در عصر
عباسیان «
بغلیّه» منسوب به رأس البغل، یکی از بزرگان
یهود بوده که سکههایی ضرب میکرده است و چون اعراب استعمال این لفظ را زشت میشمردند بجای آن این واحد پول را بدریه نام نهادند.
به نوشته
کَرملی، عضدالدوله دیلمی در ۳۶۷، ده هزار بدریه نزد الطائع، خلیفه عباسی (۳۶۳-۳۸۱) فرستاد.
اما در سایر منا
عنوان پیوند بع در دسترس، و در رویدادهای این سال، ارسال پولی با این عنوان دیده نشده است.
(۱) ابن منظور، لسان العرب، چاپ علی سیری، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲، ذیل «بدره».
(۲) محمد بن احمدابوریحان بیرونی، الآثارالباقیه عن القرون الخالیه، چاپ زاخاو، لایپزیگ ۱۹۲۳، ص ۶۴.
(۳) محمدحسین بن خلف برهان، برهان قاطع، چاپ محمد معین، تهران ۱۳۶۱ ش، ذیل «درخش».
(۴) اسماعیل بن حماد جوهری، الصحاح: تاج اللغه و صحاح العربیه، چاپ احمد عبدالغفور عطار، بیروت، چاپ افست تهران ۱۳۶۸ ش، ذیل «بدره».
(۵) موسی حسینی مازندرانی، العقدالمنیر، تهران ۱۳۸۲، ص ۱۱۱-۱۱۲.
(۶) ابوالحسن دیانت، فرهنگ تاریخی سنجشها و ارزش ها، چاپ بایرام صادقی، تبریز ۱۳۶۷ ش، ج ۱، ص ۶۴، ج ۲، ص ۳۹.
(۷) محمد پادشاه بن غلام محیی الدین شاد، آنندراج: فرهنگ جامع فارسی، چاپ محمد دبیرسیاقی، تهران ۱۳۶۳ ش، ذیل «درخش».
(۸) عباس عَزّاوی، تاریخ النقودالعراقیه، بغداد ۱۳۷۷/۱۹۱۸، ص ۱۷۷.
(۹) یوسف غنیمه، «النقودالعباسیه»، سومر، ج ۹ (۱۹۵۳)، ص ۹۹.
(۱۰)
اَنْسْتاس ماری
کَرمْلی، النقودالعربیه و علم النُمِّیّات، قاهره ۱۹۳۹، چاپ افست بیروت.
علی اکبر نفیسی، فرهنگ نفیسی، تهران ۱۳۵۵ ش، ذیل «بدره»؛
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بدریه»، شماره۷۶۳.