پایاپای
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پاياپاى مبادله كردن، در نظامهاى مبادلاتى جوامع ابتدايى رايج بوده است. هنگام ظهور اسلام به سبب عدم نياز، استفاده از
پول در بين اعراب رايج نبود؛ ازاين‌رو مبادلات به صورت پاياپاى انجام مى‌گرفت. از اين عنوان در باب
تجارت ياد شده است.
پاياپاى با همان معاملۀ
عين با
عين به معنی مبادلۀ كالا در برابر كالا و نیز محاسبۀ دو طلب به‌گونۀ
تهاتر است.
پاياپاى مبادله كردن، در نظامهاى مبادلاتى جوامع ابتدايى رايج بوده است. هنگام ظهور
اسلام به سبب عدم نياز، استفاده از
پول در بين اعراب رايج نبود؛ ازاين‌رو مبادلات به صورت پاياپاى انجام مى‌گرفت.
از اين عنوان در باب
تجارت ياد شده است.
آيا
ماهيّت مبادلۀ پاياپاى- كه
معاوضه نيز ناميده مى‌شود-
بيع است يا چيزى ديگر؟
مشهور آن را
بيع دانسته‌اند؛ ليكن برخى- از اين جهت كه دو كالاى مبادله شده يكى
مبيع و ديگرى
ثمن قرار داده نمى‌شود- چنين مبادله‌اى را از حقيقت
بيع خارج دانسته‌اند.
مبادلۀ پاياپاى بنابر
بيع بودن، مشمول احكام آن خواهد بود. در مبادلات پاياپاى،
جواز دريافت اضافى در كالاهاى وزنى يا پيمانه‌اى مشروط به غير متجانس بودن آنها است. در فرض همجنس بودن كالاها، دريافت زيادى،
ربا محسوب مى‌شود و
حرام است.
کتاب «فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام» جلد۲ صفحه۲۴۱ و۲۴۲؛ تالیف شده توسط جمعى از پژوهشگران زير نظر سيد محمود هاشمى شاهرودى.
