تفاسیر عرفانی با تکیه بر تاویل ظواهر آیات و اخذ به باطن نوشته شده‌اند؛ مانند: ۱. بیان السعادة فی مقامات العبادة ، اثر سلطان محمد بن محمد جنابذی (گنابادی) (سلطان علیشاه) (م ۱۳۲۷ ق)، مفسر با تمسک به شمار اندکی از روایاتاهل بیت علیه‌السّلام بیشتر به مسائل عرفانی پرداخته است. ۲. رحمة من الرحمان فی تفسیر و اشارات القرآن (تفسیر ابن عربی) اثر ابوبکر محمد بن علی بن محمد، معروف به محیی الدین بن عربی (م ۶۳۸ق). این تفسیر از آثار و تالیفات ابن عربی گردآوری شده و در واقع تفسیر ملا عبدالرزاق کاشانی است. ۳. تفسیر عاملی به زبان فارسی، اثر ابراهیم موثق عاملی معروف به موثق، در هشت جلد به همت کتابخانه صدوق چاپ شده است. نویسنده با تبیین نظریات و اشارات عرفا، به کتاب خود جنبه تحلیلی داده است. ۴. غرائب القرآن و رغائب الفرقان معروف به «تفسیر نیشابوری»، به قلم نظام الدین حسین قمی نیشابوری معروف به نظام نیشابوری و نظام اعرج (م حدود ۷۳۰ ق)، به زبان عربی ، ده جلد. ۵. تفسیر کشف الاسرار و عدة الابرار معروف به تفسیر خواجه عبدالله انصاری ، به زبان فارسی، نوشته ابوالفضل رشیدالدین میبدی (۳۹۶ - ۴۸۱ق) در ده جلد. در این تفسیر، در کنار مباحث ادبی، فقهی و تاریخی، آیات بر مذاق عرفا ترجمه و تاویل شده است. ۶. تفسیر تستری ، تالیف ابو محمد سهل بن عبدالله تستری (۲۰۰ - ۲۸۳ق) ۷. حقائق التفسیر تالیف ابوعبدالرحمان سلمی (۳۳۰ - ۴۱۲ق). ۸. لطائف الاشارات تالیف ابو القاسم عبدالکریم بن هوازن قشیری (م ۴۶۵ ق).
[۱]ایازی، محمد علی، ۱۳۳۳ -، آشنایی باتفاسیرقرآن، ص۶۰.
[۲]ایازی، محمد علی، ۱۳۳۳ -، المفسرون حیاتهم ومنهجهم، ص۶۲۹.
