تقوا و مراقبت خدا (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از مواردی که باعث می‌شود
انسان رعایت
تقوای الهی را داشته باشد توجه داشتن به این نکته است که
خداوند همیشه مراقب انسان می‌باشد.
توجه به مراقبت همیشگی
خداوند، سبب رعایت تقوای الهی می‌گردد.
«... واتقوا الله الذی تساءلون به والارحام ان الله کان علیکم رقیبا؛
ای مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید! همان کسی که همه شما را از یک
انسان آفرید؛ و
همسر او را (نیز) از جنس او خلق کرد؛ و از آن دو، مردان و زنان فراوانی (در روی
زمین) منتشر ساخت. و از خدایی بپرهیزید که (همگی به عظمت او معترفید؛ و) هنگامی که چیزی از یکدیگر می‌خواهید، نام او را می‌برید! (و نیز) (از قطع رابطه با) خویشاوندان خود، پرهیز کنید! زیرا خداوند، مراقب شماست».
در پایان
آیه مى افزاید: (خداوند مراقب شما است) (ان الله کان علیکم رقیبا). و تمام اعمال و نیات شما را مى بینید و مى داند و در ضمن، نگهبان شما در برابر
حوادث است. (رقیب) در اصل به کسى مى گویند که از محل مرتفعى به اوضاع نظارت کند و سپس، به معنى
حافظ و
نگهبان چیزى آمده است زیرا نگهبانى از لوازم نظارت است. بلندى محل
رقیب ممکن است از نظر ظاهرى بوده باشد که بر مکان مرتفعى قرار گیرد و نظارت کند و ممکن است از نظر معنوى بوده باشد. ضمنا تعبیر به فعل ماضى (کان) در جمله فوق براى تاءکید است.
کلمه (رقیب)، به معناى (
حفیظ) است و (مراقبت) به معناى (محافظت) است و گویا این کلمه از ماده (رقبه) (برده گردن) گرفته شده با این عنایت که مردم هر یک حافظ رقاب
بردگان خود بودند و یا از اینجا گرفته شده که رقیب در محافظت آنچه که مراقبش مى کند همواره رقبه (گردن) خود را مى کشد، تا وضع آن را زیر نظر داشته باشد به این مناسبت محافظت را مراقبت خوانده اند، البته (رقوب) به معناى مطلق (حفظ) نیست بلکه تنها آن محافظت از حرکات و سکنات شخص محفوظ و مرقوب را مراقبت مى گویند که به منظور اصلاح موارد خلل و
فساد آن باشد و یا به این منظور باشد که حرکات و سکنات آنرا ضبط کنند. پس کانه مراقبت همان حفظ کردن چیزى است به اضافه عنایت علمى و شهودى بر آن و به همین جهت مراقبت به معناى حراست و داروغگى و انتظار و بر حذر بودن و در کمین نشستن استعمال مى شود.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تقوا و مراقبت خدا»
