• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تلک (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




تِلْکَ‌ (به کسر تاء و سکون لام و فتح کاف) از واژگان قرآن کریم به معنای اسم اشاره بر مفرد مؤنّث است. گاهی به عنایت مخاطب، «تلکما» و «تلکم» آمده‌ است. این کلمه چهل و یک بار در قرآن کریم آمده و در اغلب اشاره به جمع است.



تِلْکَ‌: اسم اشاره بر مفرد مؤنّث است.


(وَ ما تِلْکَ‌ بِیَمِینِکَ یا مُوسی‌) «آن چیست در دست راستت‌ ای موسی».
ناگفته نماند: این کلمه در اغلب موارد اشاره به جمع است و چون جمع به اعتبار جماعت مؤنث است از این جهت می‌شود به جماعت با تلک اشاره کرد، مثل‌: (تِلْکَ‌ حُدُودُ اللَّهِ‌...) (اين‌ها حدود الهی است)؛ (تِلْکَ‌ عَشَرَةٌ کامِلَةٌ...) (اين، ده روز كامل است)؛ (تِلْکَ‌ آیاتُ اللَّهِ‌...) (اين‌ها آیات خداست)؛ (وتِلْکَ‌ الْاَیَّامُ نُداوِلُها) (و ما اين روزها را در ميان مردم مى‌گردانيم)؛ و در بعضی آیات فقط اشاره به مفرد مؤنّث است، مثل آیه اوّل و مثل‌: (تِلْکَ‌ الْجَنَّةُ الَّتِی نُورِثُ‌...) (اين همان بهشتی است كه به ارث مى‌دهيم)؛ (تِلْکَ نِعْمَةٌ تَمُنُّها عَلَیَ‌...) (آيا اين نعمتی است كه منّت آن را بر من مى‌گذارى؟!)؛ (تِلْکَ‌ الدَّارُ الْآخِرَةُ...) (اين سراى آخرت را ...)؛ (تِلْکَ‌ اِذاً قِسْمَةٌ ضِیزی‌) (در اين صورت اين تقسيمى ناعادلانه است)؛ (تِلْکَ‌ اِذاً کَرَّةٌ خاسِرَةٌ) (مى‌گويند: «اگر اينگونه، بازگشتى‌ است زيانبار!»).
گاهی به عنایت مخاطب، «تِلْکُمَا» و «تِلْکُمُ» آمده‌: (اَ لَمْ اَنْهَکُما عَنْ‌ تِلْکُمَا الشَّجَرَةِ) (آيا شما را از آن درخت نهی نكردم؟!) و (اَنْ‌ تِلْکُمُ‌ الْجَنَّةُ اُورِثْتُمُوها) (اين بهشت را به ارث برديد). از این استعمال فهمیده می‌شود که مخاطب، دو نفر یا بیشتر است.


این کلمه چهل و یک بار در قرآن کریم آمده و در اغلب اشاره به جمع است.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۲۷۷.    
۲. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۱، ص۳۰۴.    
۳. طه/سوره۲۰، آیه۱۷.    
۴. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۴۳.    
۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۱۹۸.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۴.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۹.    
۸. بقره/سوره۲، آیه۲۲۹.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶.    
۱۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۲۳۴.    
۱۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲، ص۳۵۲.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۷۹.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۳، ص۱۵.    
۱۴. بقره/سوره۲، آیه۱۹۶.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰.    
۱۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۷۷.    
۱۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲، ص۱۱۵.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۲۰.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۲۴۵.    
۲۰. آل عمران/سوره۳، آیه۱۰۸.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۶۳.    
۲۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۳، ص۳۷۵.    
۲۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۳، ص۵۸۱.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۸۱۰.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۳، ص۱۰۰.    
۲۶. آل عمران/سوره۳، آیه۱۴۰.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۶۷.    
۲۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۲۸.    
۲۹. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۴، ص۴۱.    
۳۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۸۴۴.    
۳۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۲۶۷.    
۳۲. مریم/سوره۱۹، آیه۶۳.    
۳۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۹.    
۳۴. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۷۹.    
۳۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۱۰۶.    
۳۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۸۰۵.    
۳۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۸۷.    
۳۸. شعراء/سوره۲۶، آیه۲۲.    
۳۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶۸.    
۴۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۲۶۵.    
۴۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۳۶۵.    
۴۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۹۳.    
۴۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۳.    
۴۴. قصص/سوره۲۸، آیه۸۳.    
۴۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۹۵.    
۴۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۸۱.    
۴۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۱۱۹.    
۴۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۴۲۰.    
۴۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۲۴۲.    
۵۰. نجم/سوره۵۳، آیه۲۲.    
۵۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۲۶.    
۵۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۸.    
۵۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۶۰.    
۵۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۶۸.    
۵۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۹۶.    
۵۶. نازعات/سوره۷۹، آیه۱۲.    
۵۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۳.    
۵۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۸۶.    
۵۹. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۰۱.    
۶۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۵۳.    
۶۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۲۷۱.    
۶۲. اعراف/سوره۷، آیه۲۲.    
۶۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۵۲.    
۶۴. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۳۵.    
۶۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۸، ص۴۰.    
۶۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۶۲۹.    
۶۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۷۳.    
۶۸. اعراف/سوره۷، آیه۴۳.    
۶۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۵۵.    
۷۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۱۱۶.    
۷۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۸، ص۱۴۶.    
۷۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۶۴۹.    
۷۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۱۰۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "تلک"، ج۱، ص۲۷۷.    






جعبه ابزار