• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حدو (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حَدو (بر وزن عقل) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای سوق دادن و بلند کردن صدا برای راندن شتران، که حضرت علی (علیه‌السلام) درخصوص آمادگی برای آخرت، از این واژه استفاده نموده است.



حَدو (بر وزن عقل) به معنای سوق دادن و بلند کردن صدا برای راندن شتران، آمده است. چنان‌که گفته می‌شود: «حدا حدوا: رفع صوته بالحداء.»
واژه حُداء (به ضم حاء) به معنای صدایی که برای سوق دادن شتران است، می‌باشد.


امام (صلوات‌الله‌علیه) در بیان موعظه‌ای در خصوص آمادگی برای آخرت فرموده است: ««فَاِنَّ الْغَایَةَ اَمَامَکُمْ وَ اِنَّ وَرَاءَکُمُ السَّاعَةَ تَحْدُوکُمْ، تَخَفَّفُوا تَلْحَقُوا، فَاِنَّمَا یُنْتَظَرُ بِاَوَّلِکُمْ آخِرُکُمْ»؛ بی گمان پایان کار (رستاخیز و قیامت و بهشت و دوزخ) در برابر شما است و عوامل مرگ، پیوسته شما را به پیش می‌راند. سبک‌بار شوید تا به قافله برسید! چراکه پیشینیان را برای رسیدن بازماندگان، نگه داشته‌اند! (و همه، در یک زمان، محشور خواهید شد).»
سید رضی بر این باور است که این سخن بعد از کلام خدا و رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) با هر کلامی سنجیده شود، بر آن برتری خواهد داشت و از جمله «تَخَفَّفُوا تَلْحَقُوا» کلامی کوتاه‌تر و پر معنی‌تر گفته نشده است.


این واژه ده بار در «نهج البلاغه» آمده است.

۱. جمعی از مؤلفین، المعجم الوسیط، ج۱،ص۱۶۲.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۶۲، خطبه۲۱.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین (علیه‌السّلام)، ج۲، ص۱۵-۱۶.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۶۲، خطبه۲۱.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۸۹، خطبه۵۲.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۲۱، خطبه۱۵۷.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۲، خطبه۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حدو»، ص۲۵۸.    






جعبه ابزار