• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حس (مفردات نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: حسّ (مفردات‌قرآن).

حس (با کسر حاء و تشدید سین) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای نیروی درک است. جمع آن حواسّ است، احساس به معنای درک با حاسّه، خواه با دیدن باشد یا شنیدن یا مانند آن.



حِسّ و حاسّه به معنای نیروی درک. جمع آن حواسّ است، احساس به معنای درک با حاسّه، خواه با دیدن باشد یا شنیدن یا مانند آن.


امام علی (علیه‌السلام) درباره ملک الموت فرموده: ««هَلْ تُحِسُّ بِهِ اِذَا دَخَلَ مَنْزِلًا- اَمْ هَلْ تَرَاهُ اِذَا تَوَفَّی اَحَداً»» «آیا او را احساس می‌کنی وقتی که وارد منزل می‌شود، یا او را می‌بینی وقتی که کسی را تحویل می‌گیرد (می‌میراند)» (شرح‌های خطبه۱۱۱: )
و درباره حق تعالی فرموده: ««لا یُدرَکُ بِالحَواسِّ، و لا یُقاسُ بِالنّاسِ.»» (با حواس درک نمی‌شود، و با بشر مقایسه نمی‌گردد.) (شرح‌های خطبه۱۸۲: )



این واژه یازده بار در «نهج‌» دیده می‌شود.


۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۵۸، خطبه ۱۱۱.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۶۷، خطبه ۱۱۲.    
۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۲۲۰، خطبه ۱۱۰.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۴۷، خطبه۱۱۲.    
۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵۷.    
۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۵۹.    
۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۳۳.    
۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۳۷.    
۱۰. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۰۷، خطبه ۱۸۲.    
۱۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۶۲، خطبه ۱۸۲.    
۱۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۲۷، خطبه ۱۷۰.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۵، خطبه ۱۸۲.    
۱۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۹۷.    
۱۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۸۲.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۵۱.    
۱۷. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۳۰۰.    
۱۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۸۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حِسّ»، ص۲۷۳.    






جعبه ابزار