• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خرب (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




خَرِبَ (به فتح خاء و کسر راء و فتح باء) از واژگان قرآن کریم و به معنی ویران شدن و ويران كردن است.



خَرِبَ و خَراب (به فتح خاء) به معنى ويران شدن و ويران كردن است. در اقرب الموارد آن‌ را از باب ضرب يضرب متعدّى و از باب علم يعلم لازم گفته است. خَرَّب (به فتح خاء و فتح راء) و اَخْرَب (به فتح الف و سکون خاء وفتح راء) هر دو به معنى خراب كردن است.


(وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَساجِدَ اللَّهِ أَنْ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ وَ سَعى‌ فِي‌ خَرابِها ...) «كيست‌ ستمكارتر از آن‌كه مانع از یاد‌ خدا در مساجد باشد و در خرابى آن‌ها بكوشد.» خراب در آيه ممكن است به معنى ويران شدن و ويران كردن باشد. صدر آيه می‌فهماند كه خراب شدن مسجد، خالى ماندن آن است گر چه حمل به ويران شدن نيز جايز است.
(يُخْرِبُونَ‌ بُيُوتَهُمْ بِأَيْدِيهِمْ وَ أَيْدِي الْمُؤْمِنِينَ‌) «خانه‌هاى خود را به دست خود و به دست مسلمانان خراب می‌كردند.» اين آيه در باره بيرون راندن عدّه‌اى از یهود از اطراف مدینه است كه خانه‌هاى خود را از داخل خراب می‌كردند تا بعد از رفتن براى اهل اسلام مورد استفاده نشود و مسلمانان از خارج ويران می‌كردند تا راه باز كرده گرفتارشان كنند. چون خود سبب اين‌كار بودند.


۱. قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۲۳۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۲۷۷.    
۳. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغه، ج۲، ص۱۷۴.    
۴. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۴۹.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۳۰.    
۶. بقره/سوره۲، آیه۱۱۴.    
۷. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۲۵۸.    
۸. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد‌باقر موسوی، ج۱، ص۳۹۰.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۳۵۵-۳۵۷.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۲.    
۱۱. حشر/سوره۵۹، آیه۲.    
۱۲. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۰۲.    
۱۳. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد‌باقر موسوی، ج۱۹، ص۳۵۰.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۴۲۷.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۳۱۳.    



قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «خرب»، ج۲، ص۲۳۳-۲۳۴.    






جعبه ابزار