• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دخل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




دَخَل (با فتح دال و خاء) از واژگان نهج البلاغه ضد خرج است. از مشتقات آن در نهج البلاغه، مَدْخَل (به فتح دال و خاء و سکون دال) به معنای محل دخول و جمع آن مَداخِل (به فتح میم و دال و کسر خاء) می‌باشد.



دَخَل ضد خرج است. «مدخل» محل دخول و جمع آن مداخل است.


حضرت علی علیه السلام فرموده: «وَلكِنَّ الْقُلُوبَ عَلِيلَةٌ وَالاَبْصَارَ مَدْخُولَةٌ» (امّا دل‌ها بيمار و چشم‌ها معيوب است.) شرح‌های خطبه: ()
هم چنین فرموده: «وَمَنْ دَخَلَ مَدَاخِلَ السُّوءِ اتُّهِمَ» (و هركس در موارد سوءظن گام بگذارد متّهم مى‌گردد.) شرح‌های حکمت: ()


۱. قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۷۹.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۷۰.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۱۸۳.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۱۹، خطبه ۱۸۵.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۳۹، خطبه ۱۸۰.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۷۰، خطبه ۱۸۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۱۹، خطبه ۱۸۵.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۳۶.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۴۰.    
۱۰. شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۷، ص۱۵۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۹.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۵۵.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۵۹-۸۶۰، حکمت ۳۳۹.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۳۵، حکمت ۳۴۹.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۳۶، حکمت ۳۴۹.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۲۳، حکمت ۳۴۹.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۹۹.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۰۰.    
۱۹. شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۴، ص۷۸۶-۷۸۷.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۳۳.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۶۴.    



قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «دخل»، ج۱، ص۳۷۹.    






جعبه ابزار