• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دلج (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





اِدْلاَج (به کسر الف و سکون دال) از واژگان نهج البلاغه به معنای رفتن از اوّل شب است. این کلمه یک بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



اِدْلاَج: به معنای رفتن از اوّل شب است: «ادْلَجَ‌ القومُ‌ : ساروا من اوَّل الليل»


حضرت علی (علیه‌السلام) به کمیل بن زیاد گويد: «يَا كُمَيْلُ، مُرْ أَهْلَكَ أَنْ يَرُوحُوا في كَسْبِ الْمَكَارِمِ، وَ يُدْلِجُوا فِي حَاجَةِ مَنْ هُوَ نائِمٌ» (اى كميل! خاندانت را فرمان ده كه روزها در كسب فضايل و مكارم بكوشند و شب‌ها در انجام حوايج مردمى كه خوابند تلاش كنند.) (شرح‌های خطبه: ) رواح: سير بعد از ظهر است كسب مكارم با اعمال خير ميسّر مى‌باشد گویى منظور حضرت ادامه خيرات، يعنى خانواده‌ات را امر كن بعد از ظهر در كسب مكارم و از شب در قضاى حوائج مردم باشند در حالى كه اهل آنها در خوابند. تمام كلام در «ابل» گذشت.


از اين لفظ فقط يک مورد در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، سید علی اکبر، مفردات نهج البلاغه،ج۱، ص۳۹۰.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۳۰۱.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۲۳.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۳۲، حکمت ۲۴۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۰۹، حکمت ۲۵۷.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۱۳، حکمت ۲۵۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۹۵، حکمت ۲۵۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۲۷.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۲۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۴، ص۱۳۷.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۲۷.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۹۹.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۳۲، حکمت ۲۴۸.    



قرشی بنایی، سید علی اکبر، مفردات نهج البلاغه،برگرفته از مقاله «دلج»، ج۱، ص۳۹۰.    






جعبه ابزار