رسل (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رِسل (به کسر راء) از
واژگان نهج البلاغه در اصل به معنى برخاستن با تأنّى است.
رَسول (به فتح راء و ضم سین) به معنى برخاسته از همان است.
رَسول گاهى به معنى پيام است.
رَسول گاهى به معنى شخص پيامآور است.
رِسالَت (به کسر راء و فتح سین و لام) به معنى پيام است.
مُرْسَل(به ضم میم و سکون راء و فتح سین) به معنای فرستاده شده است.
اين كلمه با معنى رها شدن و به سر خود واگذار شدن نيز مىسازد.
آن در «
نهج البلاغه» به معنى پيامبر و غير آن آمده است.
رِسل در اصل به معنى برخاستن با تأنّى است.
رَسول به معنى برخاسته از همان است.
رسول گاهى به معنى پيام است؛ مثل قول شاعر:
رَسول گاهى به معنى شخص پيامآور است.
رِسالَت به معنى پيام است.
مُرْسَل به معنای فرستاده شده است.
اين كلمه با معنى رها شدن، به سر خود واگذار شدن نيز مىسازد.
آن در «نهج البلاغه» به معنى پيامبر و غير آن آمده است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به کار رفته است، اشاره میشود:
امام علی (صلواتاللهعلیه) میفرماید:
«وَ اعْلَموا عِبادَ الله أَنَّهُ لَمْ يَخْلُقْكُمْ عَبَثاً وَ لَمْ يُرْسِلْكُمْ هَمَلاً» «بدانيد خدا شما را عبث نيافريده و به سر خود رها نكرده است.»
(شرحهای خطبه:
)
آن حضرت در جواب آن مرد از «بنى اسد» كه پرسيد با آنكه شما احقّ بوديد چرا اين مقام را از شما گرفتند فرمود:
«يَا أَخا بَنی أَسَد إنَّکَ لَقَلِقُ الْوَضينِ تُرْسِلُ فی غَيْرِ سَدَد... وَ قَدِ اسْتَعْلَمْتَ فاعْلَمْ» (اى برادر اسدى! تو مردى مضطرب و دستپاچهاى، بى موقع پرسش مىكنى... اكنون كه مىخواهى بدانى، بدان.)
(شرحهای خطبه:
)
«ترسل فى غير» يعنى زبانت را رها مىكنى و به كار مىاندازى بدون درستى. مشروح اين كلام در «اسد» گذشت.
در حكمت ۳۰۱ فرموده:
«رَسولُکَ تَرْجُمانُ عَقْلِکَ وَ كِتابُکَ أَبْلَغُ ما يَنْطِقُ عَنْکَ» «فرستاده تو تفسير كننده عقل و خرد توست و نامهات فصيحترين چيز است كه از جانب تو سخن مىگويد.»
(شرحهای حکمت:
)
در وقت دفن فاطمه زهرا (س) كه دلش پر از درد شد چنين فرمود:
«السَّلامُ عَلَيْکَ يا رَسولَ اللهِ عَنّی وَ عَنِ ابْنَتِکَ النّازِلَةِ فی جِوارِکَ وَ السَّريعَةِ اللَّحاقِ بِکَ! قَلَّ يا رَسولَ اللهِ عَنْ صَفيَّتِکَ صَبْری» (اى رسول خدا! از جانب من و دخترت كه هم اكنون در جوارت فرود آمده و به سرعت به تو ملحق شده است، سلام! اى پيامبر! از فراق دختر برگزيده و پاكت پيمانه صبرم لبريز شده.)
(شرحهای خطبه:
)
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رسل»، ج۱، ص۴۴۷-۴۴۸.