• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زيل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: زیل (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: زیل (مفردات‌قرآن)، زَیَّلْنَا (لغات‌قرآن).


زَيْل ( به فتح زاء و سکون یاء) و زِيال (به کسر زاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای افتراق و دورى است. از اين كلمه دو مورد در نهج البلاغه آمده است. در اینجا وَفز (به فتح واو) به معنی عجله و جمع آن أَوْفاز (به همزه مفتوح و سکون واو) است و ظُهور (به ضم ظاء) به معنی پشت مركب‌ها است.


زَيْل و زِيال
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۷.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۳۸۹.    
به معنای افتراق و دورى است. «زَيَّلهُ‌: فرَّقهُ‌» «زَايَلهُ‌: فارقهُ‌»
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد في فصح العربي و الشوارد، ج۲، ص۵۷۹.    


امام (صلوات‌الله‌علیه) می‌فرماید: «فَكونوا مِنْها عَلى أَوْفاز، وَ قَرِّبوا الظُّهورَ لِلزّيالِ»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۵، خطبه ۱۳۲.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۲، خطبه ۱۲۸.    
[۶] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۰، خطبه ۱۳۲.    
يعنى: «در دنيا بر عجله‌ها باشيد و پشت مركب‌ها را نزديک كنيد براى فراق دنيا.»
[۷] مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۲۸۷، خطبه ۱۳۲.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۷۵.    
(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۷۹.    
[۱۰] مكارم شيرازى، ناصر، پيام امام امير المومنين، ج۵، ص۴۴۵.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۳۰۳.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۶۹.    
)
و نيز در «مَعَ قُرْبِ الزِّيالِ»
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۵۳، خطبه ۸۲.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۳۶، خطبه ۸۱.    
[۱۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۱۰، خطبه ۸۳.    
يعنى: «با نزديک شدن فراق از دنيا.»
[۱۶] مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۱۵۵، خطبه ۸۳.    
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۳۱.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۳۶.    
[۱۹] مكارم شيرازى، ناصر، پيام امام امير المومنين، ج۳، ص۳۹۲.    
[۲۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۰۷.    
[۲۱] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۶۰.    
)

از این ماده دو مورد در نهج البلاغه آمده است.
[۲۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۵، خطبه ۱۳۲.    
[۲۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۵۳، خطبه ۸۲.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۷.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۳۸۹.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد في فصح العربي و الشوارد، ج۲، ص۵۷۹.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۵، خطبه ۱۳۲.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۲، خطبه ۱۲۸.    
۶. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۰، خطبه ۱۳۲.    
۷. ↑ مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۲۸۷، خطبه ۱۳۲.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۷۵.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۷۹.    
۱۰. ↑ مكارم شيرازى، ناصر، پيام امام امير المومنين، ج۵، ص۴۴۵.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۳۰۳.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۶۹.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۵۳، خطبه ۸۲.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۳۶، خطبه ۸۱.    
۱۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۱۰، خطبه ۸۳.    
۱۶. ↑ مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۱۵۵، خطبه ۸۳.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۳۱.    
۱۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۳۶.    
۱۹. ↑ مكارم شيرازى، ناصر، پيام امام امير المومنين، ج۳، ص۳۹۲.    
۲۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۰۷.    
۲۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۶۰.    
۲۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۵، خطبه ۱۳۲.    
۲۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۵۳، خطبه ۸۲.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زوح»، ج۱، ص۵۰۷-۵۰۸.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 132 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 82 نهج البلاغه
جعبه ابزار