سئوال (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سُؤَال (به ضم سین و فتح واو) از
واژگان نهج البلاغه به معنای طلب و خواستن است.
سُئول (به ضم سین و سکون همزه) به معناى خواسته است.
مَسْئَلت (به فتح میم و سکون سین) به معناى سئوال است.
سُّؤَال به معنای طلب و خواستن است.
راغب گويد: سئوال اگر راجع به دانستن چيزى باشد هم به نفسه متعدى مىشود و هم با حرف جارّ، و با حرف «عن» بيشتر است (يعنى به مفعول دوّم) و اگر خواستن مال باشد با «من» آيد.
«سئول» به معناى خواسته است. «مسئلت» نيز به معناى سئوال است.
حضرت علی (علیهالسلام) درباره اين كه صلوات را مقدّمه دعا قرار دهيد فرموده است:
«إِذَا كَانَتْ لَكَ إِلَى اللهِ سُبْحَانَهُ حَاجَةٌ فَابْدَأْ بِمَسْأَلَةِ الصَّلاَةِ عَلَى النَّبِيّ (صلىاللهعليهوآله) ثُمَّ سَلْ حَاجَتَكَ فَإِنَّ اللهَ أَكْرَمُ مِنْ أَنْ يُسْأَلَ حَاجَتَيْنِ فَيَقْضِيَ إِحْدَاهُمَا وَيَمْنَعَ الاُْخْرَى» «چون تو را به خدا حاجتى باشد شروع كن با خواستن رحمت بر رسولش (يعنى اوّل صلوات بفرست) چون
خدا بزرگوارتر از آن است كه دو تا حاجت از او خواسته شود يكى را بدهد و ديگرى را منع نمايد.»
(شرحهای حکمت:
)
به يک نفر سائل فرمود:
«سَل تَفَقُّهاً وَلاَ تَسْأَلْ تَعَنُّتاً فَإِنَّ الْجَاهِلَ الْمُتَعَلِّمَ شَبِيهٌ بِالْعَالِمِ» «براى دانستن بپرس نه براى به زحمت انداختن، چون
جاهل علم آموز شبيه
عالم است.»
(شرحهای حکمت:
)
درباره علم خويش فرموده:
«أَيُّهَا النَّاسُ سَلُوني قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُوني فَلاََنَا بِطُرُقِ السَّماءِ أَعْلَمُ مِنِّي بِطُرُقِ الاَْرْضِ» (اى مردم! پيش از آن كه مرا نيابيد آن چه مىخواهيد بپرسيد كه من به راههاى آسمان از طرق زمين آشناترم.)
(شرحهای خطبه:
)
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سئوال»، ج۱، ص۵۰۹.