• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سئوال (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




سُؤَال (به ضم سین و فتح واو) از واژگان نهج البلاغه به معنای طلب و خواستن است. سُئول (به ضم سین و سکون همزه) به معناى خواسته است. مَسْئَلت (به فتح میم و سکون سین) به معناى سئوال است.



سُّؤَال به معنای طلب و خواستن است. راغب گويد: سئوال اگر راجع به دانستن چيزى باشد هم به نفسه متعدى مى‌شود و هم با حرف جارّ، و با حرف «عن» بيشتر است (يعنى به مفعول دوّم) و اگر خواستن مال باشد با «من» آيد. «سئول» به معناى خواسته است. «مسئلت» نيز به معناى سئوال است.


حضرت علی (علیه‌السلام) درباره اين كه صلوات را مقدّمه دعا قرار دهيد فرموده است: «إِذَا كَانَتْ لَكَ إِلَى اللهِ سُبْحَانَهُ حَاجَةٌ فَابْدَأْ بِمَسْأَلَةِ الصَّلاَةِ عَلَى النَّبِيّ (صلى‌الله‌عليه‌وآله) ثُمَّ سَلْ حَاجَتَكَ فَإِنَّ اللهَ أَكْرَمُ مِنْ أَنْ يُسْأَلَ حَاجَتَيْنِ فَيَقْضِيَ إِحْدَاهُمَا وَيَمْنَعَ الاُْخْرَى» «چون تو را به خدا حاجتى باشد شروع كن با خواستن رحمت بر رسولش (يعنى اوّل صلوات بفرست) چون خدا بزرگوارتر از آن است كه دو تا حاجت از او خواسته شود يكى را بدهد و ديگرى را منع نمايد.» (شرح‌های حکمت: )
به يک نفر سائل فرمود: «سَل تَفَقُّهاً وَلاَ تَسْأَلْ تَعَنُّتاً فَإِنَّ الْجَاهِلَ الْمُتَعَلِّمَ شَبِيهٌ بِالْعَالِمِ» «براى دانستن بپرس نه براى به زحمت انداختن، چون جاهل علم آموز شبيه عالم است.» (شرح‌های حکمت: )
درباره علم خويش فرموده: «أَيُّهَا النَّاسُ سَلُوني قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُوني فَلاََنَا بِطُرُقِ السَّماءِ أَعْلَمُ مِنِّي بِطُرُقِ الاَْرْضِ» (اى مردم! پيش از آن كه مرا نيابيد آن چه مى‌خواهيد بپرسيد كه من به راه‌هاى آسمان از طرق زمين آشناترم.) (شرح‌های خطبه: )


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۹.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۳۹۰.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، دار القلم، ص۴۳۷.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۶۳، حکمت ۳۵۱.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۳۸، حکمت ۳۶۱.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۳۸، حکمت ۳۶۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۲۵، حکمت ۳۶۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۰۸.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۰۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۵، ص۱۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۴.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۲۷۹.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۵۴، حکمت ۳۱۱.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۲۹، حکمت ۳۲۰.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۳۱، حکمت ۳۲۰.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۱۷، حکمت ۳۲۰.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۱.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۱.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۴، ص۵۹۵.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۰۸.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۲۳۲.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۳۶، خطبه ۱۸۹.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۵۳، خطبه ۱۸۴.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۰، خطبه ۱۸۹.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۷، خطبه ۱۸۹.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۳۶.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۴۸.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۵۱۰.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۷۱.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۰۱.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سئوال»، ج۱، ص۵۰۹.    






جعبه ابزار