• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شنگ

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



شنگ šeng ، گیاهی علفی و دوساله که در مناطق مرطوب، کنار جاده‌ها، علفزارها و زمینهای رُسی می‌روید.



این گیاه که در طب سنتی با نامهای لحیةالتیس، ذنب ـ الخیل، اسلیخ و آلاشنگ شناخته می‌شود.


در ایران در دامنه‌های البرز و بلندیهای شهرستان شمیران و مناطق غربی کشور می‌روید.


بلندی گیاه شنگ در شرایط مناسب به حدود ۸۰ سانتی‌متر، و در شرایط و زمین نامناسب به حدود ۱۵ سانتی‌متر می‌رسد. ریشۀ این گیاه، دوکی‌شکل سفید و مایل به رنگ زرد است. برگهای آن باریک، دراز، نواری‌شکل و به رنگ سبز تیره‌اند و گلهای زردرنگ و زبانه‌ای آن در فصل تابستان ظاهر می‌شوند. میوۀ شنگ به رنگ خاکستری است، در انتهای آن یک دسته تار سفید مایل به بنفش وجود دارد و دانه‌های آن نیز قهوه‌ای‌رنگ و دراز است.
[۱] بیرونی، ابوریحان، الصیدنة، به کوشش عباس زریاب، ص۵۵۵، تهران، ۱۳۷۰ ش.
[۲] نفیسی، علی‌اکبر، پزشکی‌نامه، ص۵۱۶، تهران، ۱۳۵۵ ش.
[۳] میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۱، ص۱۵۱-۱۵۲، تهران، ۱۳۷۴ ش.
[۴] خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۲۷۸، تهران، ۱۳۸۹ ش.



گیاه شنگ از نظر ترکیبات شیمیایی، دارای مواد نشاسته‌ای، کلسیم، فسفر، پتاسیم، ویتامینهای A، B، C و اینولین است.


در طب گیاهی افزون بر برگهای تازۀ این گیاه، جوشانده و تنتور شنگ نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از دیدگاه طب سنتی، شنگ دارای طبیعتی سرد و خشک است.
[۵] ابن‌سینا، قانون، ترجمۀ عبدالرحمان شرفکندی، ج۲، ص۲۰۱، تهران، ۱۳۷۰ ش.
[۶] میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۱، ص۱۵۲-۱۵۳، تهران، ۱۳۷۴ ش.
[۷] خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۲۷۸- ۲۷۹، تهران، ۱۳۸۹ ش.
تقویت‌کنندۀ معده و دستگاه گوارش، و برای درمان زخم معده مؤثر است؛ ادرارآور است؛ کبد را تمیز می‌سازد؛ آب و سموم جمع‌شده در بدن را خارج می‌کند؛ اشتهاآور است؛ خون‌دماغ را برطرف می‌کند؛ و موجب التیام زخمهای رحم می‌شود.
[۸] جرجانی، اسماعیل، ذخیرۀ خوارزمشاهی، به کوشش محمدرضا محرری، ج۳، ص۹۸، تهران، ۱۳۸۲ ش.
[۹] میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۱، ص۱۵۲، تهران، ۱۳۷۴ ش.
[۱۰] خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۲۸۰، تهران، ۱۳۸۹ ش.
همچنین برگ و گل شنگ برای بهبود زخمها و رفع عفونت مفید است و عفونت گوش را نیز برطرف می‌کند. ترکیب گل این گیاه با موم برای التیام سوختگی مفید است؛ خلط‌آور است؛ قند خون را تنظیم می‌کند و برای بیماران دیابتی سودمند است؛ و درد رماتیسم را نیز تسکین می‌دهد.
[۱۱] عقیلی علوی شیرازی، محمدحسین، مخزن الادویة، ص۷۸۶، تهران، ۱۳۷۱ ش.
[۱۲] ابن‌سینا، قانون، ترجمۀ عبدالرحمان شرفکندی، ج۲، ص۲۰۱، تهران، ۱۳۷۰ ش.
[۱۳] رازی، محمد بن زکریا، الحاوی، ترجمۀ سلیمان افشاری‌پور، ج۲۱، ص۲۸۷، تهران، ۱۳۸۴ ش.
[۱۴] خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۲۸۰، تهران، ۱۳۸۹ ش.
[۱۵] میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۱، ص۱۵۲، تهران، ۱۳۷۴ ش.



شنگ به عنوان سبزی خوراکی به صورت خام استفاده می‌شود.


گیاه بی‌خطری است، اما مصرف آن برای کسانی که کلیۀ ضعیفی دارند ممکن است موجب عوارضی شود؛ از این رو، برای جلوگیری از آن بهتر است شنگ با عناب استفاده شود.
[۱۶] خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۲۸۱، تهران، ۱۳۸۹ ش.
[۱۷] میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۱، ص۱۵۳، تهران، ۱۳۷۴ ش.



۱. بیرونی، ابوریحان، الصیدنة، به کوشش عباس زریاب، ص۵۵۵، تهران، ۱۳۷۰ ش.
۲. نفیسی، علی‌اکبر، پزشکی‌نامه، ص۵۱۶، تهران، ۱۳۵۵ ش.
۳. میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۱، ص۱۵۱-۱۵۲، تهران، ۱۳۷۴ ش.
۴. خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۲۷۸، تهران، ۱۳۸۹ ش.
۵. ابن‌سینا، قانون، ترجمۀ عبدالرحمان شرفکندی، ج۲، ص۲۰۱، تهران، ۱۳۷۰ ش.
۶. میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۱، ص۱۵۲-۱۵۳، تهران، ۱۳۷۴ ش.
۷. خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۲۷۸- ۲۷۹، تهران، ۱۳۸۹ ش.
۸. جرجانی، اسماعیل، ذخیرۀ خوارزمشاهی، به کوشش محمدرضا محرری، ج۳، ص۹۸، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۹. میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۱، ص۱۵۲، تهران، ۱۳۷۴ ش.
۱۰. خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۲۸۰، تهران، ۱۳۸۹ ش.
۱۱. عقیلی علوی شیرازی، محمدحسین، مخزن الادویة، ص۷۸۶، تهران، ۱۳۷۱ ش.
۱۲. ابن‌سینا، قانون، ترجمۀ عبدالرحمان شرفکندی، ج۲، ص۲۰۱، تهران، ۱۳۷۰ ش.
۱۳. رازی، محمد بن زکریا، الحاوی، ترجمۀ سلیمان افشاری‌پور، ج۲۱، ص۲۸۷، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۱۴. خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۲۸۰، تهران، ۱۳۸۹ ش.
۱۵. میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۱، ص۱۵۲، تهران، ۱۳۷۴ ش.
۱۶. خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۲۸۱، تهران، ۱۳۸۹ ش.
۱۷. میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۱، ص۱۵۳، تهران، ۱۳۷۴ ش.



بنی جانی، علیرضا، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله"شنگ"، ص۱۱۱۵.    


رده‌های این صفحه : گیاهان علفی




جعبه ابزار