شیعه در عصر امام باقر (ع)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دوران امامت
امام محمد باقر (علیهالسّلام) مصادف با ادامه فشارهای خلفای
بنی امیه و حکّام آنها بر شیعیان
عراق بود. عراق مرکز اصلی
شیعه محسوب میگردید. در این دوران،
غلات یکی از مشکلات شیعیان محسوب می شد. همچنین در این دوره، زیدیه به عنوان یکی از انشعابات شیعه به وجود آمد.
شیعیان هر ساله در مراسم
حج، با امام تماس داشتند. این تماسها معمولاً یا در
مکه و یا در بازگشت و عبور از
مدینه، صورت میگرفت. با توجه به برخی اخبار، مردم عراق از رفتن نزد امام باقر (علیهالسّلام) در مدینه، نهی شده بودند.
مشکل غُلات در این دوران، یکی از مشکلات برای شیعیان بود. شمار این گروه رو به فزونی بود. وقتی که امام (علیهالسّلام) آنها را از خود طرد کرد، اصحاب آن حضرت نیز، غُلات را از جمع خود بیرون راند.
مغیره بن سعید و
بیان بن سمعان، که هر دو از معروفترین شخصیتهای غالیان و از رهبران آنها بودند، توسط اصحاب امام باقر (علیهالسّلام) تکفیر شدند.
مخالفت با مصالح
امویان موجب اختلافات کمتری در میان شیعیان میگشت. اما به موازات فروکش کردن فشارهای سیاسی برآنان، مسئله غُلات به تدریج دامنة بیشتری گرفت؛ به طوری که مساله مهم در زمان
امام صادق (علیهالسّلام) مساله غُلات محسوب میگردید. فشار امویها، جز در دو سال حکومت
عمر بن عبد العزیز، (از سال ۹۹ تا ۱۱۰) در تمام دوران حکومت آنان به شدت ادامه داشت.
تاکید امام باقر (علیهالسّلام) به عمل گرایی شیعیان، به طور غیر مستقیم، در مقابل تمام فرقههایی که به عمل صالح اعتنایی نداشتند، صورت میگرفت.
بسیاری از شیعیان عراق در اثر فشار و اختناق موجود، انتظار داشتند که امام (علیهالسّلام) به عراق آمده و دست به شمشیر ببرد. ولی امام باقر (علیهالسّلام) مامور به
تقیه بود. لذا، برخی از آنها نسبت به امامت آن حضرت دچار تردید گشتند. آگاهی کافی دربارة امامت به آنها نمیرسید و به همین جهت گروهی به
زید برادر امام گرویدند و انشعابی را بوجود آوردند. هر چند زید هفت سال زودتر از برادرش، در کوفه وفات یافت. اما در همین دوره و پس از آن ریشههای گرایش به زید در میان شمار زیادی از شیعیان رشد کرد.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «شیعه در عصر امام باقر (ع)»، تاریخ بازیابی۹۸/۴/۹