• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فسح (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فُسْح (به ضم فاء و سکون سین) از واژگان نهج البلاغه به معنای جا باز كردن است. مواردی از این واژه و مشتقات آن در «نهج البلاغه» آمده است.



فُسْح به معنای جا باز كردن است.
«فَسَحَ‌ له فى المجلس: وسّع و فرّج ...».
الْفُسْحَةُ (بالضم): وسعت. فراخى.


امیرالمومنین (علیه‌السلام) درباره خوارج میفرمایند: «الشَّيْطَانُ الْمُضِلُّ، وَ الاَْنْفُسُ الاَْمَّارَةُ بِالسُّوءِ، غَرَّتْهُمْ بالاَْمَانِيِّ، وَ فَسَحَتْ لَهُمْ فِي المَعَاصِيِ» «شیطان و نفس اماره آنها را با آرزوهاى كاذب فريفت و گناهان را بر آنها آسان كرد.» (شرح‌های حکمت: )
حضرت در مقام دعا برای حضرت رسول (صلی‌الله‌علیه‌وآله) اینطور به خدا عرضه میدارند: «اللَّهُمَّ افْسَحْ لَهُ مَفْسَحاً فِي ظِلِّكَ، وَاجْزِهِ مُضَاعَفَاتِ الْخَيْرِ مِنْ فَضْلِكَ» «خدايا در سايه رحمت خود، براى او جايى وسيع مقرر فرما، و از فضل و كرم و بزرگواريت پاداشهاى نيكو به وى ارزانى دار» (شرح‌های خطبه: )


از این ماده چند مورد در «نهج» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۵.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۹۸.    
۴. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۱، ص۳۹۱.    
۵. النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۸.    
۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۵۵، حکمت۳۱۴.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۳۰، حکمت۳۲۳.    
۸. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۳۲، حکمت۳۲۳.    
۹. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۱۷، حکمت۳۲۳.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۴.    
۱۱. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۴.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۴، ص۶۱۶.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۱۲.    
۱۴. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۳۵.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۱۳۴، خطبه۷۱.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۱، ص۱۱۸، خطبه۷۰.    
۱۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۱، خطبه۷۲.    
۱۸. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۳۷، خطبه۷۱.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۲۵.    
۲۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۳۴.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۱۹۰.    
۲۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۰۲.    
۲۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۱۳۸.    
۲۴. رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص، خطبه.    
۲۵. رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص، خطبه.    



بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فسح »، ج۲، ص۸۱۶.    






جعبه ابزار