قرب الإسناد (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قرب الاسناد تالیف عبدالله بن جعفر حمیری از علمای
شیعه قرن (قمری). این کتاب حدیث دارد. در این مجموعه، احادیثی که با واسطه کمتری از
معصوم نقل شده و سلسله سند کوتاه تری دارند، نقل شده است.
این کتاب دارای سه بخش قرب الاسناد عن الامام الصادق، قرب الاسناد عن الامام الکاظم، و قرب الاسناد عن الامام الرضا است.
مؤلف این کتاب
عبدالله بن جعفر حمیری از بزرگان علمای
قرن سوم هجری است. در این مجموعه، احادیثی که با واسطه کمتری از معصوم نقل شده و سلسله سند کوتاه تری دارند، نقل شده است. این شیوه گزینش احادیث از آن جهت مورد توجه است که زیاد شدن واسطه- حتی اگر مورد اعتماد و موثق باشند- احتمال اشتباه در نقل
حدیث را افزایش می‌دهد.
گفتنی است در آثار رجالی از قرب الاسناد عن الامام الجواد و عن القائم علیهماالسلام نیز نامبرده شده است که به دست ما نرسیده است.
بخش دوم این کتاب (یعنی قرب الاسناد عن الامام الکاظم علیه السلام) همان کتاب مسائل علی بن جعفر است که به روال آثار فقهی تنظیم و عنوان گذاری شده است.
بیشتر احادیث این کتاب را احادیث فقهی- در ابواب مختلف- تشکیل می‌دهد.
علامه مجلسی و
شیخ حر عاملی نیز احادیث این کتاب را در
بحار الانوار و
وسائل الشیعه نقل کرده است.
قرب الاسناد شامل حدیث است که با تصحیح و تحقیق مؤسسه آل البیت همراه با فهارس فنی در یک جلد چاپ شده است.
در گزارش نجاشی از سه کتاب به نام‌های قرب الاسناد الی الرضا علیه السلام، کتاب قرب الاسناد الی ابی جعفربن الرضا علیهماالسلام و کتاب قرب الاسناد الی صاحب الامر علیه‌السّلام یاد شده؛ در حالی که در الفهرست
شیخ طوسی ، تنها از یک کتاب با عنوان قرب الاسناد سخن رفته است. بررسی متن قرب الاسناد نشان می‌دهد که این کتاب در
حقیقت مجموعه‌ای از متون کهن
امامیه است که احتمالا حمیری فقط بخشی از آن را نگاشته است و بخش اعظم کتاب، متون کهن تر به روایت حمیری و فرد دیگری است که در ادامه از آن سخن خواهیم گفت.
بررسی متن چاپ شده، روشن می‌سازد که تنها بخشی از این کتاب تالیف حمیری و بخش‌های دیگر، متون کهن تر امامیه به روایت حمیری است. مهم‌ترین بخش این مجموعه، کتاب مسائل علی بن جعفر (متوفی ۲۱۰ ق) است.
بررسی سلسله اسناد موجود در کتاب و نوشته‌های شرح حال نگاران در احوال حمیری و اجازه‌ای که در انتهای نسخه خطی کتاب آمده، موجب تردید در انتساب کتاب به حمیری است.
کتاب شامل فهرست‌های عامه‌ای چون: فهرست
آیات قرآنی، احادیث قدسیه، احادیث شریفه، فهرست آثار، اعلام، امم و طوائف، اماکن و بقاع، ایام و وقایع،
اطعمه و اشربه ، لباس و زینت،
حیوانات و مصادر تحقیق می‌باشد.
نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
