• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لمز (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




لَمْز (به فتح لام و سکون میم) از واژگان قرآن کریم به معنای عیب گرفتن است. از مشتقات این واژه در آیات قرآن لُمَزَه (به ضم لام و فتح میم و زاء) به معنای بسیار عیب گیرنده است.



لَمْز: عیب گرفتن است.
در قاموس گفته: «اللّمز: العیب و الاشارة بالعین». در نهایه نیز عیب معنی کرده، در اقرب الموارد آمده: «لمزه لمزا: عابه»؛ همچنین است قول طبرسی در مجمع‌.


(وَ مِنْهُمْ مَنْ‌ یَلْمِزُکَ‌ فِی الصَّدَقاتِ فَاِنْ اُعْطُوا مِنْها رَضُوا) «بعضی از منافقان درباره صدقات بر تو خرده می‌گیرند، اگر از آن داده شوند، خوشنود گردند».
(وَ لا تَلْمِزُوا اَنْفُسَکُمْ وَ لا تَنابَزُوا بِالْاَلْقابِ‌) «بر خودتان عیب نگیرید».
در جای خود گفته شده مسلمانان از حیث دین به حکم یک پیکراند، لذا عیب بر دیگران عیب بر خویشتن است.

۲.۱ - لمزه و لماز

لَمّاز و لُمَزَه: به معنی کثیر اللَمْز است.
(وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ) «وای بر هر طعنه‌زن عیب‌ساز».


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۲۰۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۴۷.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۳۴.    
۴. فیروزآبادی، قاموس المحیط، ج۲، ص۱۹۱.    
۵. ابن اثیر، مجدالدین، النهایه فی غریب الحدیث والاثر، ج۴، ص۲۶۹.    
۶. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۵، ص۸۸.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۱۷.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۶۸.    
۹. توبه/سوره۹، آیه۵۸.    
۱۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۰۹.    
۱۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۹، ص۴۱۵.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۶۳.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۱۲۷.    
۱۴. حجرات/سوره۴۹، آیه۱۱.    
۱۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۳۲۲.    
۱۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۴۸۱.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۰۴.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۲۱۶.    
۱۹. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۴۷.    
۲۰. همزه/سوره۱۰۴، آیه۱.    
۲۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۵۸.    
۲۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۶۱۵.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۱۸.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۶۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "لمز"، ج۶، ص۲۰۶.    






جعبه ابزار