• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لوم (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: ملامت (مقالات مرتبط).

لَوْم (به فتح لام و سکون واو) از واژگان قرآن کریم به معنای سرزنش است. این واژه دارای مشتقاتی است که در آیات قرآن به کار رفته است؛ مانند: تَلاوُم (به فتح تاء و ضم واو) به معنای ملامت کردن یکدیگر؛ لَوْمة (به فتح لام و سکون واو) به معنای ملامت؛ مَلوم (به فتح میم) اسم مفعول به معنای سرزنش شده؛ و مُلیم (به ضم میم) اسم فاعل است به معنای ملامت کننده‌ است.



لَوْم: سرزنش است. آن نوعا در مقابل چیزی است که به ملامت کننده ناگوار و به ملامت شده نامناسب باشد.


(فَلا تَلُومُونِی‌ وَ لُومُوا اَنْفُسَکُمْ‌) «مرا ملامت نکنید، خود را ملامت کنید».

۲.۱ - تلاوم

تَلاوُم: ملامت کردن یکدیگر است‌.
(فَاَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلی‌ بَعْضٍ‌ یَتَلاوَمُونَ‌) «بعضی به بعضی رو کردند و همدیگر را سرزنش می‌نمودند».

۲.۲ - لومه

لَوْمة: به معنی ملامت است‌.
(یُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ لا یَخافُونَ‌ لَوْمَةَ لائِمٍ‌) «در راه خدا جهاد می‌کنند و از ملامت سرزنش کننده‌ای نمی‌ترسند».

۲.۳ - ملوم

مَلوم: اسم مفعول به معنی سرزنش شده است‌.
(فَتُلْقی‌ فِی جَهَنَّمَ‌ مَلُوماً مَدْحُوراً) (كه در جهنم افكنده مى‌شوى، در حالى كه سرزنش شده، و رانده درگاه خدا خواهى بود).

۲.۴ - ملیم

مُلیم: اسم فاعل است به معنی ملامت کننده‌ است.
(فَالْتَقَمَهُ الْحُوتُ وَ هُوَ مُلِیمٌ‌) «ماهی او را بلعید حال آنکه خودش را ملامت می‌کرد»، که چرا از میان قوم خویش خارج شدم و یا قوم خویش را ملامت می‌کرد که او را به تنگ آورده، سبب خروج وی گشتند. طبرسی آن را مستحق لَوْم معنی کرده و گوید: مُلیم آنست کار ملامت‌آور کند؛ ولی ظاهرا این درست نیست، زیرا اسم مفعول آن مُلام است، پس مُلیم به معنی ملامت کننده است.
(فَاَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِی الْیَمِّ وَ هُوَ مُلِیمٌ‌) «فرعون و لشکریانش را گرفته و به دریا‌ انداختیم حال آنکه خویشتن را ملامت می‌کرد که چرا از حق منصرف گشته است». مجمع این را مثل سابق گفته است.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۲۲۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۵۱.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۱۶۶.    
۴. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۲.    
۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۴۸.    
۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۶۶.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۷۸.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۲۲.    
۹. قلم/سوره۶۸، آیه۳۰.    
۱۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۷۵.    
۱۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۶۲۸.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۰۶.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۲۳۱.    
۱۴. مائده/سوره۵، آیه۵۴.    
۱۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۵، ص۳۸۵.    
۱۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۵، ص۶۳۴.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۳۲۱.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۷، ص۷۸.    
۱۹. اسراء/سوره۱۷، آیه۳۹.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۸۶.    
۲۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۹۷.    
۲۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۱۳۳.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۴۲.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۱۳۷.    
۲۵. صافات/سوره۳۷، آیه۱۴۲.    
۲۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۱۶۳.    
۲۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۲۴۷.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۱۶.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۴۸.    
۳۰. ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۰.    
۳۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۳۸۰.    
۳۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۷۰.    
۳۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۴۰.    
۳۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۲۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "لوم"، ج۶، ص۲۲۰.    






جعبه ابزار