• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مبطلات علت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مبطلات علت
مبطلات علت، امور کاشف از عدم علّت وصف در قیاس فقهی می‌باشد.



اموری که کاشف از عدم علیت وصف در قیاس می باشد، مبطلات علت نامیده می شود؛ به بیان دیگر، مبطلات علت، طرقی است که دلالت می کند بر این که وصف خاص در قیاسی خاص، صلاحیت علت بودن را ندارد.


به مبطلات علت، قوادح علت و مفسدات علت نیز گفته می شود. برخی از این مبطلات عبارت است از:عدم تأثیر؛ عدم عکس؛ فرق؛ فساد وضع؛ قلب؛ کسر؛ معارضه.


نکته:
درباره تعداد مبطلات علت بین اصولی های اهل سنت اختلاف وجود دارد؛ « شافعیه » آن را شش مبطل ذکر کرده اند:نقض؛ عدم تأثیر؛ کسر؛ قلب؛ قول به موجب؛ فرق، و «فخررازی» تعداد آن‌ها را پنج مبطل دانسته است.
[۱] فخر رازی، محمد بن عمر، المحصول فی علم اصول الفقه، ج ۵، ص ۲۳۵.

«ابن حاجب» آن‌ها را تا ۲۵ نوع شمرده است و سپس همه آن‌ها را به منع و معارضه برگردانده است. هم چنین، «شوکانی» تا ۲۸ مبطل را ذکر نموده است.
[۲] زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج ۱، ص ۶۸۵ و ۷۰۰.
[۳] زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج ۴، ص ۱۱۹.




۱. فخر رازی، محمد بن عمر، المحصول فی علم اصول الفقه، ج ۵، ص ۲۳۵.
۲. زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج ۱، ص ۶۸۵ و ۷۰۰.
۳. زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج ۴، ص ۱۱۹.
۴. آمدی، علی بن محمد، الإحکام فی اصول الأحکام، ج ۲، ص (۳۶۰-۳۲۴).    




جعبه ابزار