محمد زیتونی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زَی، احمدزیتونی ، محمد
از بزرگان علمای استعمار ستیز مراکش در قرن چهاردهم هجری/ بیستم میلادی. وی در ۱۳۰۸ ق/ ۱۸۹۰ در شهر فاس مراکش در خانواده ای عالم، متدین، متصوف و انقلابی به دنیا آمد. علی رغم این که پدرش از بزرگان علمای جامع زیتونه تونس بود،خانواده وی در مراکش از شهرت فراوانی برخوردار بودند.
محمد دانش را در کودکی آموخت. پس از این که در ۱۳۳۰ق/ مارس ۱۹۱۲ عبدالحفیظ العلوی با امضای موافقتنامه ای مراکش را به عنوان تحت الحمایه فرانسه اعلام کرد، محمد زیتونی به همراه خانواده اش در انقلاب شهر فاس علیه اشغالگران فرانسوی شرکت کرد. او همچنین در قیام ۱۳۳۲ ق/ ۱۹۱۴ به رهبری ظهیر بربری اول و در قیام «ریف» به رهبری عبدالکریم خطابی علیه استعمارگران اسپانیایی و فرانسوی فعالیت فراوان کرد. علاوه بر آن، محمد برای توسعه شورش های ضد استعماری به روستاها و مناطق کوهستانی کشورش سفر کرد و مردم را به مبارزه، تشویق و تحریض نمود. وی با جنبش های ضد جنگ که یوسف العلوی در مساجد تبلیغ می کرد ـ از آن جهت که او برای رویارویی با «عبدالکریم خطابی» مردم را به همیاری داوطلبانه با ارتش فرانسه می خواند ـ بسیار مخالف بود.
زیتونی در ۱۹۳۰ به نهضت ظهیر بربری دوم برای مقابله با نیروهای اشغالگر پیوست و همراه بسیاری از جوانان و علما در حملاتی که برای همبستگی با بازداشت شدگان جوان و محکوم نمودن شکنجه آنها توسط فرانسویان صورت می گرفت، شرکت می کرد.
زیتونی و خانواده اش در مسیر مبارزه، همواره مورد آزار و شکنجه فرانسویان قرار داشتند. وی در ۱۴۱۰ ق/ ۱۹۹۰ درگذشت.
منبع:تتمه الاعلام للزرکلی، ۹۷:۲٫
۳۵٫
