• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مسببات معاملات خام

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



به آثار شرعی و عقلایی مترتب بر معاملات صحیح می‌گویند.



مسببات معاملات، آثار مطلوبی است که نزد شارع و عقلا بر معاملات صحیح بار می‌شود، مانند: ملکیت که مسبب از عقد بیع است، یا زوجیت که مسبب از عقد نکاح است.
در کتاب « بحوث فی علم الاصول » آمده است:
«و اما المسبب فهو الاثر و النتیجة القانونیة المترتبة خارجا علی انشاء المعاملة کما تقدم وهو تارة یکون قانونا شرعیا و تارة یکون قانونا عقلائیا و ثالثة یکون قانونا شخصیا و یتفق علیه المتعاملان».


اصولیون در این که آیا الفاظ معاملات برای دلالت بر اسباب معاملات وضع شده است یا برای مسببات آنها، اختلاف دارند؛ مشهور معتقدند الفاظ معاملات برای اسباب وضع شده است، زیرا سبب ( ایجاب و قبول)، اجزا و شرایطی دارد و بر آن اثر مترتب است و صحت و فساد در آن تصور دارد؛ اما در معامله به معنای مسبب، مانند « ملکیت »، امر دایر بین وجود و عدم است نه صحت و فساد.


بر اساس دیدگاهی که معتقد است اسمای معاملات برای اسباب وضع شده است، نزاع صحیح و اعمی در الفاظ معاملات جاری می‌شود، اما طبق دیدگاهی که وضع اسمای معاملات را برای مسببات می‌داند، این نزاع جاری نمی‌شود.
[۴] آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۴۹.
[۵] فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۱، ص۲۰۴.



الفاظ معاملات .


۱. صدر، محمد باقر، بحوث فی علم الاصول، ج۱، ص۲۱۵.    
۲. خویی، ابوالقاسم، محاضرات فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۸۴.    
۳. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۴۷.    
۴. آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۴۹.
۵. فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۱، ص۲۰۴.



فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «مسببات معاملات».



جعبه ابزار