• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مضّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: (مقالات مرتبط).

مَضّ (به فتح میم و تشدید ضاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای مكيدن يا مكيدن اشّد، به درد آوردن و سوزاندن اندوه قلب انسان را، است. این کلمه چهار بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



مَضّ (مثل عقل) به معنای مكيدن يا مكيدن اشّد، به درد آوردن و سوزاندن اندوه قلب انسان را، است.


حضرت علی (علیه‌السّلام) مى‌فرمايد: ما در زمان رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)(براى حفظ اسلام) پدران، پسران، برادران و عموهاى خود را مى‌كشتيم و اين امر بر ما جز ايمان و تسليم نمى‌افزود: «مَا يَزِيدُنَا ذلِكَ إلاَّ إِيمَاناً وَ تَسْلِيماً، وَ مُضِيّاً عَلَى اللَّقَمِ، وَ صَبْراً عَلى مَضَضِ الاْلَمِ» «نمى‌افزود بر ما مگر ایمان و تسليم و رفتن در جاده آشكار و صبر بر سوزاندن درد را» (شرح‌های خطبه: )
حضرت در مقام موعظه فرموده: «أَمَا ترْحَمُ مِنْ نَفْسِكَ مَا تَرْحَمُ مِنْ غَيْرِكَ؟ فَلَرُبَّمَا ... تَرَى الْمُبْتَلَى بِأَلَم يُمِضُّ جَسَدَهُ فَتَبْكِي رَحْمَةً لَهُ! فَمَا صَبَّرَك عَلَى دَائِكَ.» «يمضّ» از باب افعال به معنى سوزاندن و به درد آوردن است يعنى: «آيا به خود رحم نمى‌كنى چنانكه به ديگران مى‌كنى، گاهى مى‌بينى كه درد جسد شخصى را مى‌سوزاند براى او گريه مى‌كنى پس چرا در مقابل درد خود اين قدر صبورى.» (شرح‌های خطبه: )


این کلمه چهار مورد در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۸۱.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۲۳۰.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۱۶، خطبه ۵۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۱۰۰، خطبه ۵۶.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۹۲، خطبه ۵۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۷، خطبه ۵۶.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۱۴.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۱۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۲، ص۶۳۰.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۳۳۲.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۳۳.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۴۹، خطبه ۲۲۲.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۴۰، خطبه ۲۱۸.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۴، خطبه ۲۲۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۹، خطبه ۲۲۳.    
۱۶. ببینی ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۴۰.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۴۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۳۷۴.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۲۷۶.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۳۸.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۱۶، خطبه ۵۵.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۴۹، خطبه ۲۲۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مضّ»، ج۲، ص۹۸۱.    






جعبه ابزار