• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

موسی بن جعفر کاشف‌الغطاء

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


موسی‌ بن جعفر کاشف الغطاء(۱۱۸۰-۱۲۴۳ق)، فقیه، اصولی، ادیب و شاعر، فرزند ارشد شیخ جعفر کاشف الغطاء است.


موسی ‌بن جعفر (۱۱۸۰-۱۲۴۳ق/۱۷۶۶-۱۸۲۷م)، فقیه، اصولی، ادیب و شاعر، فرزند ارشد شیخ جعفر کاشف الغطاء. وی در نجف چشم به جهان گشود.
مقدمات علوم و خارج فقه و اصول را نزد پدر آموخت و به درجۀ اجتهاد رسید. در حیات پدر از یاران او در تدریس، فتوی، حلّ و فصل مرافعات و مراجعات مردم بود. برخی از علما، موسی را در دقّت نظر علمی و فقهی بر پدرش ترجیح داده‌اند.
[۱] امین، محسن، اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۱۷۸، بیروت، ۱۴۰۳ق.    


شاگردان بسیاری، از جمله برادرش شیخ حسن و شیخ محمدحسن (صاحب جواهر)، از حوزۀ درس او بهره گرفته‌اند. شیعیان عراق از پشتیبانی شیخ موسی در برابر حاکمان عثمانی و وهابیان و دیگر مخالفان برخوردار بودند. در ۱۲۳۱ق/۱۸۱۵م که احتمال هجوم وهابیان به نجف می‌رفت، دستور داد بار دیگر دیواری استوار بر گرد شهر بسازند. وی به منظور حفظ دارایی آستان امام علی (علیه‌السلام)، همۀ چیزهای گرانب‌ها و قابل حمل حرم را پس از صورت‌برداری دقیق به بغداد انتقال داد و در خزانۀ دولتی به امانت نهاد و پس از رفع احتمال حملۀ وهابیان، آن‌ها را به جای خود بازگرداند.
[۲] امین، محسن، اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۱۷۸، بیروت، ۱۴۰۳ق.    


شیخ موسی نزد دولت‌های ایران و عثمانی از اعتبار برخوردار بود و هر دو دولت برای رفع اختلافات خود از وی بهره می‌گرفتند و از این‌رو به عنوان «مصلح» شهرت یافت.
بر اثر آشوب‌های محلی مدتی به کربلا آمد و در آن شهر به تدریس پرداخت. سفری به ایران کرد و فتحعلی‌شاه او را گرامی داشت. شاه ۱۲۰۰۰ تومان به او بخشید، ولی او همۀ آن را به نیازمندان داد.
[۳] امین، محسن، اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۱۷۸، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
وی در اواخر عمر از مراجع تقلید شیعه شمرده می‌شد. کتاب مُنیة الرّاغب که شرحی است بر کتاب بغیة الطّالب پدرش، تألیف اوست.
[۴] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۱۳۳.    
آقابزرگ می‌گوید نسخه‌های بسیاری از متن خطی آن را دیده‌است.
[۵] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۶، ص۲۸.    
تقریرات درس فقه او تحت عنوان کتاب اللّقطة و الغصب و القضاء به وسیلۀ سیدامیر عبدالفتاح مراغی نیز تدوین شده‌است که به گفتۀ آقابزرگ به صورت خطی باقی مانده‌است.
[۶] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۸، ص۳۳۸.    


۱. ↑ امین، محسن، اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۱۷۸، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
۲. ↑ امین، محسن، اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۱۷۸، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
۳. ↑ امین، محسن، اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۱۷۸، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
۴. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۱۳۳.    
۵. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۶، ص۲۸.    
۶. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۸، ص۳۳۸.    


دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «آل‌کاشف‌الغطاء»، ج۲، ص۴۵۳.    



جعبه ابزار