• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نقی (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ونَقِي (به فتح نون و کسر قاف) از واژگان نهج البلاغه «نقاء» به معنای نظافت، نكوئى و خلوص و از مشتقات آن در نهج‌البلاغه «تنقيه» به معنای تنظيف و غيره است. از این لفظ شش مورد در نهج‌ البلاغه آمده است.


ونَقِي: «نقاء» به معنای نظافت، نكوئى و خلوص و از مشتقات آن در نهج‌البلاغه «تنقيه» به معنای تنظيف و غيره است.

حضرت علی (علیه‌السلام) درباره شتران زكات فرموده: «حَتَّى تَأْتِيَنَا بِإِذْنِ اللهِ بُدَّناً مُنْقِيَات غَيْرَ مُتْعَبَات وَلاَ مَجْهُودَات» «بدن» به ضم اول و فتح دال مشدّد جمع «بادن» به معنى فربه است «منقيات» اسم فاعل است از «انقى الابل» يعنى شتر فربه شد. (تا هنگامى كه به ما مى‌رسند- به اذن خدا- فربه و سرحال باشند، نه خسته و كوفته) (شرح‌های نامه: )درباره موعظه فرموده: «وَ هُوَ نَقِيُّ الرَّاحَةِ مِنْ دِمَاءِ الْمُسْلِمِينَ وَ أَمْوَالِهِمْ» يعنى «دستش پاک است از خون و اموال مسلمين.» (شرح‌های خطبه: )«نقى» (مثل جسر) مغز استخوان است يعنى: تا با اذن خدا بياورى براى ما شترانى كه فربه و استخوانش پر مغز است نه شتران خسته و درمانده. «ذَهَبَ نَقِيَّ الثَّوْبِ» يعنى «با دامن پاک در گذشت آلودگى نداشت.» (شرح‌های خطبه: )

این کلمه شش بار در نهج‌ البلاغه آمده است.

۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۶۲.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ص۴۲۰.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۱۳، نامه ۲۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۹، نامه ۲۵.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۸۲، نامه ۲۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۹۷، نامه ۲۶.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۱.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۵.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۹، ص۳۲۲.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۸۶.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۵۲.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۹۲، خطبه ۱۷۶.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۱۴، خطبه ۱۷۱.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۵۴، خطبه ۱۷۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹۱، خطبه ۱۷۱.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۴۵.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۵۹.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۶، ص۵۷۸.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۲۲۰.    
۲۰. ابن ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۲۸.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۶۱، خطبه ۲۷۷.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۴۹، خطبه ۲۲۳.    
۲۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۵۰، خطبه ۲۲۸.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۷، خطبه ۲۲۸.    
۲۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۷۷.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۷۹.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۸، ص۴۷۱.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۳۸۰.    
۲۹. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۳.    
۳۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۱۳، نامه ۲۵.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۹۲، خطبه ۱۷۶.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۶۱، خطبه ۲۷۷.    


قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نقاء»، ج۲، ص۱۰۶۲.    





جعبه ابزار