• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کأس (مفردات‌نهج البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




كَأْس (به فتح کاف و سکون همزه) از واژگان نهج البلاغه به معنای ظرف است با شراب و در شراب تنها و ظرف تنها نيز به كار رود.



كَأْس: راغب گويد: كأس ظرف است با شراب و در شراب تنها و ظرف تنها نيز به كار رود.


حضرت علی (علیه‌السلام) در خطبه شقشقيه فرموده: ««لو لا حضور الحاضر و قيام الحجة بوجود الناصر... لالقيت حبلها على غاربها و لسقيت آخرها بكأس اوّلها»» « اگر حاضران حاضر نبودند و اگر با وجود ياران حجت بر من تمام نشده بود، زمام ناقه خلافت را بر پشتش مى‌انداختم و آخرش را با كاسه اوّل آن آب مى‌دادم.»
درباره كوبيده شدن بعضى از سران فتنه‌ها فرموده: ««ثمّ يفرجّها عنكم... و يسقيهم بكأس مصبّرة لا يعطيهم الّا السيف»» (سپس پروردگار جهان اين فتنه و بليّه را همچون جدا شدن پوست از گوشت از شما دفع و جدا خواهد كرد.... و جام تلخ بلا و ناراحتى و مصيبت در كامشان فرو مى‌ريزند، مردانى كه جز ضرب شمشير چيزى به آنها نخواهند داد.)
«كأس مصبّره» به صيغه مفعول يعنى كاسه پر شده و لبالب، گويا در «نهج البلاغه» همه اين كلمه به معنى كاسه تنها آمده است.


این کلمه هشت بار در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۹۰.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۹۹.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، دار القلم، ص۷۲۹.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط-دار القلم، ص۷۲۹.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۶، خطبه ۳.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ص۳۲، خطبه ۳.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۰، خطبه ۳.    
۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۰۲.    
۹. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۱۲، خطبه ۹۲.    
۱۰. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۸۴، خطبه ۹۱.    
۱۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۸، خطبه ۹۳.    
۱۲. ابن‌ ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۴۵.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۹، خطبه ۹۳.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «کاس»، ج۲، ص۸۹۰.    






جعبه ابزار