یعقوب بن اسحاق محلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یعقوب بن اسحاق محلی (حدود
ششصد هـ.ق) پزشک و فیلسوف یهودی‌مذهب مصری است.
او در شهر
محله مصر به دنیا آمد و به دلیل آن به این نام شناخته می‌شود.
ایشان فردی فاضل، در حکمت و فلسفه تبحر داشت و در زمان خود از پزشکان مشهور به شمار می‌رفت.
وی مدتی در
قاهره زندگی می‌کرد و سپس به دمشق سفر کرد.
او با پزشکان شهر دمشق به مناظره و بحث علمی پرداخت.
آثار ایشان شامل
مقالة فی قوانین الطبیّه،
المنزّه فی حلّ ماوقع من ادراک البصر فی المرایا من الشبه،
مزاج دمشقی و وصفها و چند اثر دیگر در زمینه پزشکی به صورت پرسش و پاسخ است.
تاریخ دقیق وفات وی مشخص نیست، اما تخمین زده می‌شود در حدود سال ۶۰۰ (هجری قمری) در مصر فوت کرده باشد.
اسعدالدین یعقوب بن اسحاق محلی مصری معروف به
اسعد محلّی که بر پایه گزارش ابن ابی‌اصیبعه وی
یهودی مذهب
و اهل «محله»
یکی از شهرهای مصر بود.
نسبت وی به محلی به این دلیل است.
او فردی فاضل و دانشمند بود و به حکمت
و فلسفه اشتغال و به دقایق آن آگاهی کامل داشت.
اسعدالدین افزون بر آن از پزشکان مشهور زمان خود به شمار می‌رفت
و به مداوای بیماران اهتمام می‌ورزید.
وی در قاهره سکونت داشت؛ ولی در آغاز سال
۵۹۸ (هجری قمری) به
دمشق مسافرت کرد و مدتی در آنجا اقامت گزید.
از آنجاکه در علم پزشکی و فن پزشکی دستی توانا داشت، به مباحثه و مناظره علمی با پزشکان حاذق و معروف دمشق روی آورد.
او گویا در پاره‌ای از مباحث کدورت و مشاجره‌هایی نیز پیش آمده است.
ایشان پس از مدتی اقامت در دمشق، به مصر مراجعت کرد.
از
یعقوب بن اسحاق آثار و تألیفاتی بر جای ماند که عبارت‌اند از:
• مقالة فی قوانین الطبیّه در شش باب؛
• المنزّه فی حلّ ماوقع من ادراک البصر فی المرایا من الشبه؛
• مزاج دمشقی و وصفها و تفاوتها من مصر و انّها اصّح و اعدل؛
• مسائل طبیّه و اجوبتها؛ که برای برخی از پزشکان دمشق تألیف کرد؛
• کتاب دیگری در پزشکی به صورت پرسش و پاسخ که سه مقاله دارد.
محلی تاریخ دقیق وفاتش معلوم نیست.
اما بر اساس سال ورود وی به دمشق، برخی صرفاً به حیات وی اشاره کرده‌اند.
برخی به دلیل آن‌که مدتی پس از آن در قید حیات بوده و بعداً از دنیا رفته وفاتش را در مصر
و حدود ششصد (هجری قمری) نوشته‌اند.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یعقوب بن اسحاق محلی»، ج۴، ص۴۵۵۷.
