اراضی دولتی (فقه سیاسی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اراضی دولتی یا انفال در اختیار دولت اسلامی (امام) است و عواید آن در امور عمومی و تکالیف حکومت مصرف میشود.
این اراضی شامل
زمینهای موات، جنگلها، مراتع، سواحل، اراضی بیمالک و متصرفات مسلمانان بدون جنگ است.
همچنین اقطاعات و املاک شخصی زمامداران فتحشده و متصرفات جنگی بدون اجازه امام جزو آن محسوب میگردد.
در کنار این موارد، قرآن از نوع دیگری از اراضی به نام سرزمین یا قلمرو نیز یاد میکند.
اراضى دولتى كه شامل زمينهاى انفال مىشود، متعلق به دولت اسلام (امام) است و عوايد آن در شؤون و تكاليف و توسعۀ امور دولت اسلامى مصرف مىشود.
اين اراضى عبارتند از:
۱. اراضى موات (زمينهايى كه هرگز آبادانى به خود نديده است)؛
۲. اراضى اى كه بهطور طبيعى آباد و سرسبز است، مانند جنگلها و مراتع و سواحل درياها؛
۳. اراضى مستجده و تمامى اراضى بدون مالك؛
۴. متصرفات مسلمانان كه بدون جنگ به دست سپاه اسلام افتاده، اعم از آنكه قبل از جنگ به مسلمانان واگذار شده باشد و يا بدون جنگ تسليم شده و در زمينهاى خود باقىمانده باشند؛
۵. اقطاعات و املاك شخصى زمامداران سرزمينهاى فتح شده؛
۶. متصرفات جنگى كه بدون اجازه امام فتح شده است؛
تمامى مواردىكه تحت عناوين اراضى شخصى و عمومى و دولتى آورده شده، از مصاديق زمينهاى ملكى است، ولى
قرآن از نوع ديگرى از اراضى سخن مىگويد كه در عرف حقوقى سرزمين و قلمرو و كشور ناميده مىشود.
[عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۳، ص۲۰۵-۲۰۶.]
• عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۱، ص۱۳۰.