• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حضرت سکینه (شعر عاشورایی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حضرت سکینه (سلام‌الله‌علیها)، دختر امام حسین (علیه‌السلام) و شاعر برجسته دوره اولیه اسلام، با زندگی پر از وفاداری به اهل بیت (علیهم‌السلام)، حضور در کربلا، اسارت، و بازگشت به مدینه، به‌عنوان نماد شجاعت، فصاحت و مرثیه‌سرایی شناخته می‌شود.
اشعار او، که ترکیبی از تمجید، انتقاد و سوگواری است، نشان‌دهنده عمق احساسات و مقام بالای او در جامعه ادبی زمان خود می‌باشد.




سکینه دختر حسین بن علی (علیه‌السّلام)، مادرش رباب بنت امرئ القیس می‌باشد.
وی در دامان طهارت رشد یافت و از پدرش تعالیم عالیه و آداب و احکام الهیّه آموخته است.


۱.۱ - حضور در کربلا

به همراه پدرش و دیگر اعضای خاندان رسول اللّه (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) راهی کربلا شد و در تمام مصائب و رنجها شریک بود.


۱.۲ - پس از عاشورا

پس از عاشورا دوران اسارت را در کنار برادر بزرگوار خود امام سجاد (علیه‌السّلام) تحمّل نمود و سپس همراه خاندان عصمت و طهارت به مدینه بازگشت.


۱.۳ - ویژگی‌های شخصیتی حضرت سکینه

سکینه (سلام‌الله‌علیها) به سبب اصل و نسب عالیش و هم‌چنین شرافت و منزلت والایش صحرایی از عزّت بود.
او سرآمد زنان زمان خویش و در اخلاق، جلیل القدرترین و نیکوترین‌شان بود.
او بانویی فصیح و بلیغ و از بهترین شعرا به شمار می‌آمد.
بزرگان شعراء و ادبای قریش به نزد او می‌آمدند و با او به مباحثه می‌پرداختند.
حضرت درباره‌ی اشعار آنها قضاوت می‌کرد.



این بانوی عفیف و شجاع در ربیع الاول سال ۱۱۷ هجری در زمان خلافت خالد بن عبد الملک رحلت فرمود و در مدینه به خاک سپرده شد.



یکی از اشعار حضرت سکینه (سلام‌الله‌علیها) در پایین آمده است:

لا تعذلیه فهم قاطع طرقهفعینه بدموع ذرّف غدقه
انّ الحسین غداة الطف یرشقهریب المنون فما ان یخطیء الحدقه
بکفّ شر عباد اللّه کلهمنسل البغایا و جیش المرّق الفسقه
یا امة السوء‌هاتوا ما احتجاجکمغدا و جلّکم بالسیف قد صفقه
الویل حل بکم الا بمن لحقهصیرتموه لارماح العدی درقه
یا عین فاحتفلی طول الحیاة دمالا تبک ولدا و لا اهلا و لا رفقه
لکن علی ابن رسول اللّه فانسکبیقیحا و دمعا و فی اثریهما العلقه


۱ - کسی را سرزنش مکن که راهش را گم کرده است زیرا از چشمانش اشک فراوان می‌بارد.
۲ - در روز طف تیری به سوی امام حسین (علیه‌السّلام) رها شد که خطا نمی‌کند و از حدقه‌ی چشم امام (سجاد) دور نمی‌شود.
۳ - این کار به دست کسانی انجام شد که بدترین مردم و حرامزاده و خارج از دین و فاسق بودند.
۴ -‌ای بدترین امت، دلیلهایتان را در رستاخیز بیاورید. شما برهانی ندارید زیرا همه‌ی شما او را با شمشیرتان زدید.
۵ - مصیبت و ناگواری بر شما باد! مگر بر کسانی‌که شما را همراهی نکردند و او را سپری برای سرنیزه‌های دشمنان قرار دادید.
۶ -‌ای چشم، تمام دوران خود را خون گریه کن. اما این گریستن برای فقدان فرزند و خانواده و دوستان نباشد.
۷ - این گریستن برای فرزند رسول خدا باشد اشکی همراه با غصّه و خون در رثای آنها بریزید.


۱. حسون، محمد، اعلام النساء المومنات، ج۱، ص۴۹۵.    
۲. اصفهانی، ابوفرج، الاغانی، ج۱۶، ص۸۹.    
۳. الشاطی، عایشه، تراجم سیدات بیت النبوة، ج۱، ص۹۵۶.    
۴. حنبلی، ابن عماد، شذرات الذهب، ج۲، ص۸۲.    
۵. شرّاب، محمدحسن، نور الابصار، ج۱، ص۳۵۸.    
۶. امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، ج۳، ص۴۹۲.    
۷. شبّر، جواد، ادب الطف، ج۱، ص۱۵۸.    



دانشنامه شعر عاشورایی، ج۱، ص۴۳






جعبه ابزار