خوف و رجاء (فقه سیاسی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خوف و رجاء دو حالت درونى مؤمناند كه يكى بيم از
عدل و عذاب الهى و ديگرى اميد به فضل و رحمت اوست.
خوف از آگاهى به
عدالت و وعده
عذاب خدا و رجاء از مشاهده كرم و مغفرت او برمىخيزد.
يأس از رحمت الهى و ايمنى از مكر خدا دو رذيلت مقابل اين صفات و از گناهان كبيرهاند.
در
قرآن و
روایات، خوف و رجاء از ويژگىهاى
مؤمنان و
پیامبران دانسته شده و بر تعادل ميان آن دو تأكيد شده است.
خوف و رجاء به معنای حالت بيم از عدل، عذاب خداوند و اميد به فضل و كرم او است.
خصلت والاى رجاء با مشاهده فضل و كرم خداوند متعال به بندگان و صفت ارزشمند خوف با مشاهده عدل و وعدههاى الهى به عذاب ابدى بر اثر گناه و نيز نقص و كوتاهى بندگان، در مقام بندگى، در نفس مؤمن حاصل مىشود.
رذيلت مقابل رجاء، يأس از رحمت خداوند و رذيلت مقابل خوف، ايمنى از مكر او است كه هر دو از
گناهان کبیره هستند. (۱)
از اين عنوان در باب
جهاد و
امر به معروف و نهی از منکر سخن گفتهاند.
خوف و رجاء در آيات متعدد از ويژگىهاى پيامبران و مؤمنان شمرده شده است.
در روايات نيز بر تحصيل اين دو خصلت ارزنده، به تحصيل اسباب آن دو تأكيد شده است.
خوف از عدل و عذاب خداوند اميد داشتن به فضل و كرم او، و عمل به مقتضاى آنها، يعنى ترک گناه و انجام دادن طاعات بر
مؤمن واجب است.
•
عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۱، ص۸۰۰.