روش فرمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
روش فرمان يكى از شيوههای تدوين و تصويب قانون اساسی، روش فرمان است كه در دولتهای سلطنتی و
استبدادی كاربرد داشت.
در اين شيوه، پادشاه يا حاكم مطلقه بدون مشاركت مردم، طى فرمانی مقررات مربوط به
قانون اساسی را صادر و لازمالاجرا اعلام میكرد.
نمونههای تاريخی آن در انگلستان و فرمان
مشروطیت مظفرالدينشاه در
ایران مشاهده میشود.
با گسترش شيوههای
دموکراتیک، روشهای مؤسسان، خبرگان و
همهپرسی جايگزين فرمان شدند و در برخی كشورها شكلهای تلفيقی از اين روشها به كار رفت.
يكى از شيوههاى تدوين و تصويب قانون اساسى محسوب مىشود.
به طور كلى شيوههاى رايج در تدوين و تصويب قانون اساسى اغلب به صورت روشهاى مؤسسان، خبرگان و همه پرسى بوده است.
اما پيش از رواج اين شيوههاى دموكراتيک در دولتهاى سلطنتى و استبدادى اغلب از روش فرمان استفاده مىشده است و پادشاهان و حاكمان
دیکتاتور طى فرمانى، مقررات حاكم برقانونمندى دولت و
رژیم سیاسی را صادر كرده و بدون مشاركت دادن مردم در اين امر سرنوشتساز؛ قانون اساسى ملوكانه را لازمالاجرا مىشمردند.
انجام اين شيوه در تاريخ سياسى انگلستان و فرامين پادشاهان مقتدر آن كشور و نيز در مواردى چون فرمان مظفر الدين شاه در مورد مشروطيت ايران، قابل مطالعه و بررسى است.
با رواج شيوههاى جديد قانونمندى دولتها، برخى از كشورها از شيوههاى تلفيقى مانند مؤسسان و خبرگان و يا خبرگان و همه پرسى در تدوين و تصويب قانون اساسى خود سود بردند.
منابع دیگر:
درآمدى بر فقه سياسى / ۷۷.
•
زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۲، ص ۱۰۷.
