رژیم پارلمانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رژيم پارلمانى نوعى نظام سياسى است كه بر اساس تفكيک نسبى قوا و همكارى قوه مقننه و مجريه شكل گرفته است.
حاکمیت در اين نظام از طريق
انتخابات به پارلمان منتقل مىشود و دولت از درون پارلمان تشكيل مىشود.
وزيران در برابر پارلمان مسئول هستند و قوه مجريه حق انحلال پارلمان را دارد.
اين ساختار موجب پيوند حقوقى و سياسى قوا و تأثير متقابل آنها در اداره جامعه مىشود.
رژيم پارلمانى در برابر
رژیم ریاستی به كار مىرود و اين
رژیم از تفكيک نسبى قوا به دست مىآيد.
در اينگونه رژيم ها نوعى وابستگى ارگانيك بين قواى مقننه و مجريه به چشم مىخورد و سخن از استقلال و انفصال مطلق قوا در ميان نيست و برخى از حقوقدانان از اصطلاح «
همكارى قوا» نيز استفاده مىكنند.
در رژيم پارلمانى تكيه اصلى بر پارلمان است، زيرا حاكميت از راه انتخابات از طرف صاحبان حاكميت يعنى مردم به پارلمان سپرده مىشود و از سوى پارلمان به هيأت دولت داده مىشود. (۱)
رژيم پارلمانى اغلب براساس تفكيک نسبى قوا و يا همكارى قوا استوار است كه با يک سلسله تمهيدات حقوقى و سياسى قوا به يكديگر پيوند مىخورند.
در اين رژيم حاكميت ملى، يكباره ظاهر مىشود ولى در عمل به طور تدريجى تحقق مىيابد و ابتدا قوه مقننه و سپس از درون آن قوه مجريه شكل مىگيرد و به همين لحاظ است كه پارلمانى نامبرده مىشود.
اين دو قوه در عمل در يكديگر اثرگذار واثر پذيرند.
اساس اين رابطه متقابل در دو اصل زير خلاصه مىشود:
۱ - مسئول بودن وزرا در برابر پارلمان.
۲ - انحلال پارلمان توسط قوه مجريه. (۲)
منابع دیگر:
۱ - بايستههاى حقوق اساسى / ۱۹۳؛
۲ - درآمدى بر فقه سياسى / ۳۵۹.
•
زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۲، ص۹۳-۹۴.
