سلطان عادل (از دیدگاه شیخ مفید)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سلطان عادل از ديدگاه
شیخ مفید، «
سلطان عادل» به حكومتى مشروع گفته مىشود كه نظارت و مسئوليت اجراى امور عمومى و دولتى
مسلمانان را بر عهده دارد.
وى در مورد فوت وصى بيان مىكند كه اداره و تنفيذ وصيت بر عهده ناظر بر امور مسلمانان است و اين ناظر همان دولت مشروع است.
صفت «
الناظر» نشاندهنده مسئوليت كامل
دولت اسلامی در سرپرستى و اداره كليه امور كشور است كه شيخ مفيد آن را با مفهوم سلطان عادل مرتبط مىداند.
شيخ مفيد در باب وصيت از كتاب
المقنعه در بيان حالت فوت وصى كه كار وصايت بلاتكليف مىماند، مىنويسد:
«هرگاه وصى فوت نمايد نظارت بر امور وصيت بر عهدۀ كسى است كه ناظر در امور مسلمانان است و او
ولایت و مسئوليت تنفيذ وصيت را به روالى كه وصى بايد انجام دهد، برعهده دارد.»
وى در اين فرض از دولت مشروع به عنوان «
الناظر فى امور المسلمانان» نام مىبرد كه صفت «
الناظر» حاكى از مهمترين مسئوليت دولت اسلامى يعنى نظارت بر تمامى امور كشور اسلامى است.
قدر متيقن منظور از «
امور مسلمانان» امور عمومى و مسئوليتهاى دولتى است كه نظارت بر امور وصيت بر عهده كسى است كه ناظر در امور مسلمانان است و او ولايت و مسئوليت دولت اسلامى يعنى نظارت بر همه امور كشور اسلامى را دارا است كه شيخ مفيد از آن به سلطان عادل تعبير مىكند.
•
زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۲، ص۱۴۴.
