• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شهمردان رازی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: شهمردان بن ابوالخیر رازی

شهمردان بن ابوالخیر رازی (وفات بعد از ۴۷۷ هـ.ق) منجم و دانشمند ایرانی اواخر قرن پنجم (هجری قمری) بود.
وی بیشتر عمر خود را در گرگان و استرآباد گذراند و احتمالاً اوایل قرن ششم (هجری قمری) را نیز درک کرده است.
او معاصر عمر خیام بود و دو اثر مهم به نام‌های روضة المنجمین و نزهت نامه علائی را تألیف کرده است.
نزهت نامه علائی دایرة‌المعارفی کوچک به زبان فارسی در موضوعات طبیعی و نجومی است.
ایشان در آثارش به نقل احکام نجومی از امام علی(علیه‌السلام) نیز پرداخته است.
این کتاب به افتخار علاءالدوله ابوکالیجار پس از سال ۴۷۷ (هجری قمری) نگاشته شد.



شهمردان بن ابوالخیر رازی مستوفی از دانشمندان ایرانی و از اکابر منجمان در اواخر قرن پنجم (هجری قمری) بود و احتمالاً اوایل قرن ششم (هجری قمری) را نیز درک کرده است.
[۱] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۳۳۷.    

او بیشتر عمرش را در گرگان و استرآباد سکونت داشت.
[۲] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۳۳۷.    

وی معاصر با عمر خیام (م ۵۰۹ هـ.ق) بود.
[۳] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۳۳۷.    

ایشان در کتاب روضة المنجمین احکامی درباره نجوم از امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) نقل کرده است.
[۴] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۱، ص۳۰۴.    

کتاب نزهت نامه علائی وی نیز دایرة المعارف کوچکی است به زبان فارسی و مشتمل بر یک مقدمه، دوازده مقاله در دو بخش و یک خاتمه درباره خواص حیوانات، نباتات، معادن و نجوم.
[۵] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۴، ص۱۳۰.    

وی این کتاب را پس از سال ۴۷۷ (هجری قمری) به نام علاءالدوله ابوکالیجار از حاکمان اصفهان تألیف نمود.
[۶] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۴، ص۱۳۰.    



شهمردان دو اثر به نام‌های ذیل تألیف نمود:
• روضة المنجمین؛
[۷] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۴، ص۱۳۰.    

• نزهت نامه علائی.
[۸] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۳۳۷.    
[۹] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۴، ص۱۳۰.    


رازی در اواخر قرن پنجم (هجری قمری) زنده بود و احتمالاً اوایل قرن ششم (هجری قمری) را نیز درک کرده است.

(دیگر منابع:
[۱۰] جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۲۲۷.
[۱۱] معین، محمد، فرهنگ معین، ج۵، ص۹۴۴.
[۱۲] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۹، ص۱۲۸۹۲.
[۱۳] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۱، ص۳۹۳.    
[۱۴] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۴، ص۳۷۹.    
)
۱. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۳۳۷.    
۲. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۳۳۷.    
۳. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۳۳۷.    
۴. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۱، ص۳۰۴.    
۵. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۴، ص۱۳۰.    
۶. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۴، ص۱۳۰.    
۷. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۴، ص۱۳۰.    
۸. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۷، ص۳۳۷.    
۹. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۴، ص۱۳۰.    
۱۰. ↑ جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۲۲۷.
۱۱. ↑ معین، محمد، فرهنگ معین، ج۵، ص۹۴۴.
۱۲. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۹، ص۱۲۸۹۲.
۱۳. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۱، ص۳۹۳.    
۱۴. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۴، ص۳۷۹.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «شهمردان بن ابوالخیر رازی»، ج۳، ص۱۶۸.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان قرن 5 (قمری) | درگذشتگان قرن 6 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | علمای قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری) | منجمان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار