عاصف (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عاصف:
(فی يَوْمٍ عاصِفٍ) عاصف: به معنى «تندباد» است.
در اين آيه مَثَل بسيار رسايى براى اعمال افراد بى‌ايمان بيان شده است، مى‌فرمايد:
«اعمال كسانى كه به پروردگارشان كافر شدند همچون خاكسترى است در مقابل تندباد در يک روز طوفانى...»
(فی يَوْمٍ عاصِفٍ) همان گونه كه خاكستر در برابر تندباد، آن هم در يک روز طوفانى آن چنان پراكنده مى‌شود كه هيچ‌كس قادر بر جمع كردن آن نيست، همين‌گونه منكران حق توانايى ندارند كه چيزى از اعمالى را كه انجام داده‌اند به دست آورند و همگى بر باد مى‌رود و دست‌هايشان خالى مى‌ماند.
با اين كه قرار گرفتن خاكستر در برابر تندباد، سبب پراكندگى آن مى‌شود، امّا آن را با جمله
(فی يَوْمٍ عاصِفٍ) (در يک روز طوفانى) تأكيد مى‌كند، زيرا اگر تندباد محدود و موقت باشد ممكن است خاكسترى را از نقطه‌اى، بلند كرده و در منطقه‌اى نه‌چندان دور بريزد، امّا اگر روز، روز طوفانى باشد كه از صبح تا به شام بادها از هر سو مى‌وزند، بديهى است چنين خاكسترى آن‌چنان پراكنده مى‌شود كه هر ذره‌اى از ذراتش در نقطه دوردستى خواهد افتاد به طورى كه با هيچ قدرتى نمى‌توان آن را جمع كرد.
به موردی از کاربرد
عاصف در
قرآن، اشاره می‌شود:
(مَّثَلُ الَّذينَ كَفَرواْ بِرَبِّهِمْ أَعْمالُهُمْ كَرَمادٍ اشْتَدَّتْ بِهِ الرّيحُ فی يَوْمٍ عاصِفٍ لاّ يَقْدِرونَ مِمّا كَسَبواْ عَلَى شَيْءٍ ذَلِکَ هُوَ الضَّلالُ الْبَعيدُ) (كسانى كه به پروردگارشان كافر شدند، اعمالشان همچون خاكسترى است در برابر وزش تند باد در يک روز طوفانى؛ آن‌ها توانايى ندارند كم‌ترين چيزى از آنچه را انجام داده‌اند، به دست آورند و اين همان گمراهى دور و دراز است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
روز عاصف روزى را مى‌گويند كه: در آن بادهاى تند بوزد، در اين آيه، اعمال كفار را از اين جهت كه به نتيجه نمى‌رسد و اثر سعادتى براى آنان ندارد به خاكسترى مثل مى‌زند كه دچار بادهاى تند گشته در يک لحظه نابود گردد، مانند آيه شريفه‌اى كه مى‌فرمايد:
(وَ قَدِمْنا إِلى ما عَمِلوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْناهُ هَباءً مَنْثوراً) پس اعمال كفار، هر يک به منزله يک ذره خاكسترى است كه در برابر تندباد روزى طوفانى قرار گيرد و اثرى از آن باقى نماند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عاصف»، ج۳، ص۱۸۵.
