عبدالواحد بن عبدالکریم قشیری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عبدالواحد بن عبدالکریم قشیری (
۴۱۸ ـ
۴۹۴ هـ.ق) محدث، شاعر و عارف شافعی مذهب بود.
وی سفرهای علمی زیادی به جوین، توس، ری، بغداد و همدان انجام داد.
او حافظه قوی، تسلط بر ادبیات عرب و در شعر سرایی نیز مهارت داشت.
وی در حجاز و بغداد حدیث روایت کرد.
پس از بازگشت به نیشابور، در مدرسه نظامیه جلساتی برای تفسیر و استنباط معانی داشت.
او در خراسان به زهد و پارسایی شهرت داشت و از بزرگان آن زمان بود.
تنها اثر باقی‌مانده از او
مجموعه خطبه‌های جمعه است.
وی در سال ۴۹۴ (هجری قمری) وفات یافت.
ابوسعید عبدالواحد بن عبدالکریم بن هوازن قشیری نیشابوری در سال ۴۱۸ (هجری قمری) متولد شد.
دوران کودکی و نوجوانی خود را در عبادت و فراگیری علوم سپری کرد.
او به منظور آموختن حدیث به جوین، توس، ری، بغداد و همدان سفر نمود.
وی دارای حافظه‌ای قوی بود و ادبیات عرب را به خوبی می‌دانست و در نوشتن و سرودن شعر دستی توانا داشت.
او در حجاز و بغداد حدیث نمود.
سبکی به نقل از ابوبکر سمعانی می‌نویسد: او بزرگ نیشابور از حیث زهد و پارسایی، بلکه بزرگ خراسان بود و من در استادان خود پرهیزکارتر و عالم تر از او ندیدم.
عبدالواحد از کسانی مانند علی بن محمد طرازی،
ابوسعد نصروی، خطیب بلخی، ابواسحاق ارموی، قاضی ابوالطیب طبری، ابومحمد جوهری و ابویعلی فراء حدیث شنید.
از پدرش نیز مطالب بسیاری آموخت.
از
نیشابوری محدثانی مانند دو فرزندش هبه‌الرحمن و ابوصالح عبدالملک، ابوطاهر سنجی
و عبداللّه بن فراوی،
هم‌چنین ابوالسعود احمد بن علی ابن‌مجلی و ابوالقاسم بن سمرقندی روایت کرده‌اند.
قشیری سپس به نیشابور مراجعت نمود.
او مجلس املایی در مدرسه نظامیه نیشابور داشت که به حل مشکل عبارات و استنباط معانی و اشارات می‌پرداخت و آن‌ها را با حکایات و اشعار آمیخته و بیان می‌نمود.
وی به دلیل احترام به زین‌الاسلام جلسات خود را منحصر در جواب مسائل و روایت اخبار و حکایات گذشتگان و بزرگان کرده بود.
او پس از مرگ امام الحرمین، حدود پانزده سال در جامع منیعی
نیشابور به ایراد خطبه پرداخت و در هر جمعه خطبه جدیدی که جامع فواید بود ایراد می‌کرد.
ابوسعید شافعی مذهب بود.
از
عبدالواحد اثری مکتوب که خود تألیف کرده باشد، ذکر نشده است و آن‌چه از او باقی مانده مجموع خطبه‌هایی است که در هر جمعه ایراد کرده و سپس گردآوری شده است.
نیشابوری در سال ۴۹۴ (هجری قمری)
در نیشابور درگذشت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «عبدالواحد بن عبدالکریم قشیری»، ج۳، ص۲۱۹.
