• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن احمد قضاعی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محمد بن احمد قضاعی (قرن ششم هجری) از عالمان این قرن بود.
از شاگردان ابوالفضل میدانی نیشابوری (م ۵۱۸ ه‌ـ.ق) بود.
تنها منبعی که از او یاد کرده، حاجی خلیفه است که می‌نویسد قضاعی کتاب مجمع الامثال میدانی را تلخیص کرده است.
این تلخیص بعدها در سال ۱۰۷۹(هجری قمری)، هم‌زمان با محاصره قلعه قندیه، در دولت عثمانی به نظم درآمد.
از این اشاره چنین برمی‌آید که قضاعی در نیشابور می‌زیسته و در سده ششم هجری درگذشته است.
همچنین این نکته نشان می‌دهد که وفات حاجی خلیفه نمی‌تواند پیش از سال ۱۰۷۹ (هجری قمری) بوده باشد.



شهاب‌الدین محمد بن احمد قضاعی جز آن‌چه حاجی خلیفه آورده است، آگاهی دیگری از این فرد در دست نیست.



درباره محمد بن احمد، حاجی خلیفه در ضمن یادکرد از کتاب مجمع الامثال ابوالفضل احمد بن محمد میدانی نیشابوری (م۵۱۸هـ.ق) می‌گوید قضاعی از شاگردان میدانی آن را به اختصار درآورد و گویا همین خلاصه قضاعی را برخی از دانشمندان دولت عثمانی در سال ۱۰۷۹ (هجری قمری) که همزمان بود با محاصره قلعه قندیه، به شعر درآوردند.
[۱] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۵۹۸.
از این اطلاعات می‌توان دو نکته را بهره‌برداری کرد:
• ۱- یکی آن‌که شهاب‌الدین قضاعی در نیشابور می‌زیسته و طبیعتا در قرن ششم درگذشته است،
• ۲ـ دوم آن‌که حاجی خلیفه نیز پس از ۱۰۷۹ (هجری قمری) وفات یافته است نه در سال ۱۰۶۷ (هجری قمری).



قضاعی از شاگردان ابوالفضل احمد بن محمد میدانی نیشابوری (م۵۱۸هـ.ق) بوده است.



شهاب‌الدین کتاب مجمع الامثال میدانی را تلخیص کرده است.



۱. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۵۹۸.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن احمد قضاعی»، ج۴، ص۳۷۱.






جعبه ابزار