• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن حیدر بغدادی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: محمد بن حیدر بغدادی


محمد بن حیدر بغدادی (م ۵۱۷ هـ.ق) شاعر و ادیب عراقی در سده ششم (هجری قمری) بود.
از چهره‌های فصیح، خوش‌قریحه و نویسنده‌ای آشنا با صناعات ادبی بود.
اثری از او با عنوان قانون البلاغة در علم بیان برجای مانده است.
اشعار وی در منابعی چون آثار صفدی نقل شده است.
ایشان معاصر ابن‌الخیاط، شاعر مشهور شام، بود که در همان سال درگذشت.
وفاتش در رجب ۵۱۷ (هجری قمری) ثبت شده است.


ابوطاهر محمد بن حیدر فخرالدین بغدادی
[۱] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۴۱۶.    
[۲] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۸.    
[۳] ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۳۴۵.    
[۴] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۳۷۲.    
[۵] بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۲۱۹.    
[۶] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۵، ص۳۵.    
[۷] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
[۸] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    
از شاعران مشهور عراق
[۹] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۴۱۷.    
[۱۰] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۸.    
[۱۱] ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۳۴۵.    
[۱۲] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۳۷۲.    
[۱۳] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
[۱۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    
و شخصی ادیب،
[۱۵] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۳۷۲.    
کاتب،
[۱۶] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
صاحب فصاحت و بلاغت و دارای اشعاری زیبا بود.
[۱۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    

از حیات فردی و اجتماعی او اطلاع چندانی در دست نیست.


محمد بن حیدر بزرگان از او تعریف کرده‌اند از جمله؛ صفدی و برخی دیگر، بعضی از اشعار او را نقل کرده است.
[۱۸] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۸.    
[۱۹] ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۳۴۵.    

وی معاصر شاعر مشهور شام، ابوعبداللّه تغلبی معروف به ابن الخیاط است که در همین سال درگذشته است.
[۲۰] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۴۰۸.    

ابن تغری بردی نیز از فردی به نام ابوطاهر محمد بن حیدر بن عبداللّه بغدادی شاعر، معروف به ابن شعبان ( م ۵۶۱ هـ.ق) یاد کرده است.
[۲۱] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۳۷۲.    
که ظاهرا ایشان غیر از فخرالدین است.


ابوطاهر بغدادی رساله‌ای در علم بیان به نام قانون البلاغه داشته است.
[۲۲] بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۵، ص۱۶۴.
[۲۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۲۱۹.    
[۲۴] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
[۲۵] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۵، ص۳۵.    
[۲۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    
این رساله در مجله المجمع العلمی العربی، جلد هفتم به چاپ رسیده است.
[۲۷] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۴۱۷.    


بغدادی تاریخ وفاتش را در ماه رجب
[۲۸] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۴۱۷.    
سال ۵۱۷ (هجری قمری) دانسته‌اند.
[۲۹] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۸.    
[۳۰] ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۳۴۵.    
[۳۱] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۵، ص۳۵.    
[۳۲] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
[۳۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    
(دیگر منابع:
[۳۴] بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۲۱۹.    
[۳۵] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۵، ص۳۵.    
[۳۶] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
[۳۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    
)


۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۴۱۶.    
۲. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۸.    
۳. ↑ ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۳۴۵.    
۴. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۳۷۲.    
۵. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۲۱۹.    
۶. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۵، ص۳۵.    
۷. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
۸. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    
۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۴۱۷.    
۱۰. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۸.    
۱۱. ↑ ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۳۴۵.    
۱۲. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۳۷۲.    
۱۳. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
۱۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    
۱۵. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۳۷۲.    
۱۶. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
۱۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    
۱۸. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۸.    
۱۹. ↑ ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۳۴۵.    
۲۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۴۰۸.    
۲۱. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، ج۵، ص۳۷۲.    
۲۲. ↑ بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۵، ص۱۶۴.
۲۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۲۱۹.    
۲۴. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
۲۵. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۵، ص۳۵.    
۲۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    
۲۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۴۱۷.    
۲۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۴۱۷.    
۲۹. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۸.    
۳۰. ↑ ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۳۴۵.    
۳۱. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۵، ص۳۵.    
۳۲. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
۳۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    
۳۴. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۲۱۹.    
۳۵. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۵، ص۳۵.    
۳۶. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۲۷۵.    
۳۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۱۱.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن حیدر بغدادی»، ج۴، ص۲۹۴.


رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 6 (قمری) | درگذشتگان سال 517 (قمری) | شاعران قرن 6 (قمری) | شخصیت‌های قرن 6 (قمری) | مؤلفان قرن 6 (قمری)
جعبه ابزار